Zesentwintig wetenschappers, onder wie VU-hoogleraar Hans Berends, hebben van onderzoeksfinancier NWO bedragen tot 50 duizend euro gekregen om onderzoeksdata vrij toegankelijk en goed doorzoekbaar te maken.
Het onderzoeksproject van VU-hoogleraar innovatie & organisatie Hans Berends ontwikkelt samen met Dans en Surf een nieuwe gedecentraliseerde procedure voor het hergebruik van kwalitatieve case study data, waarbij onderzoekers de zeggenschap over hun data behouden, en data “Fair” worden gemaakt zonder ze open te delen (Fair-data voldoen aan de principes van vindbaarheid, toegankelijkheid, interoperabiliteit en herbruikbaarheid).
Steeds meer wetenschappelijke artikelen zijn voor iedereen gratis te lezen (open access), maar hoe zit het met de onderliggende data? Open science is het ideaal dat ook wetenschappelijke data goed toegankelijk worden.
Dat heeft verschillende voordelen. Het scheelt bijvoorbeeld dubbel werk. Onderzoekers kunnen de data hergebruiken of combineren met andere data om tot nieuwe inzichten te komen. Maar het wordt ook eenvoudiger om artikelen op onjuistheden te controleren.
Het delen van data is makkelijker gezegd dan gedaan. NWO heeft nu projecten gefinancierd die de weg moeten banen. De wetenschappers werken bijvoorbeeld aan goede datavisualisatie in gratis toegankelijke software of aan het delen van kennis binnen een specifiek vakgebied.
Weg banen
Voor een spreadsheet met cijfers is dat ideaal misschien wel haalbaar, maar hoe zit het met interviews, observaties en historische bronnen? In sommige gehonoreerde projecten gaan onderzoekers kijken hoe ze bijvoorbeeld kwalitatief onderzoek en historisch bronnenmateriaal goed kunnen delen.
Escape room
Een ander project is bedoeld om wetenschappers over de streep te trekken door ze in een escape room “spelenderwijs kennis te laten maken met verschillende aspecten van open science”.
In deze eerste ronde van het Open Science Fund was in totaal een miljoen euro beschikbaar.