De VU en VUmc gaan sinds een halve maand anders om met klachten over wetenschappelijke integriteit. Volledig anonieme klachten worden niet meer in behandeling genomen. En de ombudsman wetenschappelijke integriteit is ook afgeschaft.
De ombudsman is vervangen door in totaal negen vertrouwenspersonen, twee per cluster faculteiten (alfa, gamma en bèta) en drie voor de medische faculteit. Personen die schendingen van wetenschappelijke integriteit vermoeden en die toch anoniem willen blijven, moeten in ieder geval aan één vertrouwenspersoon bekend maken wie ze zijn.
Gerommel met data
Schendingen van de wetenschappelijke integriteit zijn bijvoorbeeld gerommel met onderzoeksdata en plagiaat, maar ook incorrecte bronvermelding. Wat wetenschappelijk integer gedrag precies is, wordt vrij gedetailleerd beschreven in de ‘gedragscode wetenschapsbeoefening’ die de universiteiten opstelden. De regeling aan de VU beschrijft hoe er op de universiteit procedureel wordt omgegaan met klachten.
De vernieuwing van de klachtenregeling volgt op uitspraken in de zaak Nijkamp en Kourtit. De hoogleraar ruimtelijke economie en zijn promovenda werden door een anonieme klager beschuldigd van zelfplagiaat en datamanipulatie, wat breed werd uitgemeten in de media. De klachten werden door de VU serieus genomen, ook al waren ze anoniem, en er kwamen onafhankelijke onderzoekscommissies om ze te onderzoeken.
Op de vingers getikt
Nijkamp is inmiddels vrijgesproken van datamanipulatie, de VU is op de vingers getikt door het landelijk integriteitsorgaan Lowi en anonieme klachten worden niet meer in behandeling genomen. De gedragscode wetenschapsbeoefening van de universiteiten werd al eerder aangescherpt met een alinea over zelfplagiaat.