Na lange onderhandelingen zijn het Europese parlement, de EU-lidstaten en de Europese Commissie eruit. Er komt zeventig miljard euro beschikbaar voor het onderzoeksprogramma Horizon 2020. Dat is twintig miljard meer dan de afgelopen jaren.
Bijna twaalf miljard euro gaat naar de European Research Council, de Europese evenknie van onderzoeksfinancier NWO. Wetenschappers kunnen voor verschillende vakgebieden een aanvraag indienen. In principe krijgen de beste wetenschappers met de interessantste ideeën geld om hun plannen uit te voeren.
Nederland scoort goed
Daarnaast is zo’n 2,5 miljard euro van Horizon 2020 bestemd voor de toepassing van wetenschappelijke kennis in samenwerkingsverbanden van bedrijven, overheid en kennisinstellingen.
Met goede voorstellen kan Nederland circa vijf miljard euro binnenhalen, verwacht Europarlementariër Lambert van Nistelrooij (CDA). Hij was medeonderhandelaar namens het Europese Parlement. Nederland scoort inderdaad tamelijk goed bij de aanvraag van onderzoeksubsidies. De Nederlandse bijdrage is kleiner dan de opbrengst.
Strijd tussen ‘koeien’ en ‘kennis’
Het budget voor wetenschap en innovatie bedroeg in de vorige periode vijftig miljard euro. Aanvankelijk wilde de Europese Commissie dat verhogen naar tachtig miljard. Het Europees parlement gooide er zelfs een schepje bovenop: honderd miljard moest het worden. Maar de regeringsleiders dachten er anders over. In de harde onderhandelingen over de Europese begroting kwam het budget op zeventig miljard uit.
In Europa woedt een strijd tussen ‘koeien’ en ‘kennis’. Sommige landen profiteren sterk van de landbouwsubsidies en fondsen voor arme regio’s, terwijl onderzoek en innovatie niet hun sterkste kant is. Welvarender landen zien kennis en innovatie echter als de uitweg uit de crisis en willen hun geld liever daaraan besteden.
Nog geen compromis
Over de meerjarenbegroting is nog geen compromis gesloten en de regeringsleiders moeten ook dit compromis over Horizon 2020 nog goedkeuren. Misschien verschuift er nog iets achter de komma. De kans is echter klein dat er nu nog iets verandert aan het totale wetenschaps- en innovatiebudget van zeventig miljard euro.
Voor de zekerheid is het compromis uitgedrukt in percentages van de zeventig miljard euro: twaalf procent voor het ERC en 2,5 procent voor het EIT enzovoorts.