Vervoersbedrijven inden in 2018 voor ruim 28 miljoen euro aan boetes bij studenten die hun ov-kaart te laat hadden stopgezet. Ondanks maatregelen om het afmeldsysteem te verbeteren is dat maar 5 miljoen euro minder dan in 2017.
Minister Van Engelshoven noemt het nieuwe boetebedrag in antwoord op Kamervragen. GroenLinks wilde weleens weten hoe het nu staat met de pogingen van de vervoersbedrijven om de ov-studentenkaart automatisch stop te zetten.
Het is de politiek al jaren een doorn in het oog dat studenten jaarlijks tientallen miljoenen euro’s aan boetes moeten betalen als ze hun ‘studentenreisproduct’ te laat stopzetten. Waarom wordt hun ov-kaart nog altijd niet automatisch geblokkeerd zodra ze er geen recht meer op hebben? Uit een reconstructie van het HOP bleek dat de ov-bedrijven de afgelopen jaren bepaald geen haast hebben gemaakt met technische verbeteringen die een einde hadden kunnen maken aan de torenhoge boetes.
Onbeperkte blacklist
In juli 2018 meldde minister Van Engelshoven dat automatisch stopzetten mogelijk tóch haalbaar is. De NS deed een proef met een zogeheten onbeperkte blacklist. Deze zwarte lijst met geblokkeerde ov-kaarten bestond al, maar die zou onvoldoende ruimte hebben gehad voor alle verlopen studentenkaarten. Als de proef slaagt en een oud-student checkt in, dan wordt het reisproduct gedeactiveerd en is het ook bij andere vervoersbedrijven ongeldig.
In de tussentijd moesten andere maatregelen van de minister het aantal boetes terugdringen. Zo verkortte ze de termijn waarbinnen studenten een boete kunnen krijgen en gaf ze studenten meer tijd om hun reisproduct stop te zetten. Verder zorgde ze ervoor dat de ov-boete alleen kan worden opgelegd als de (oud)-student daadwerkelijk heeft gereisd met de ov-kaart. Daarvoor moest ze de privacywetgeving aanpassen, omdat vervoerders niet in de reisgegevens mochten kijken. De nieuwe regels gingen op 1 januari 2019 in.
Automatisch stopgezet
Van Engelshoven stelt nu dat de maatregelen om de blacklist efficiënter te gebruiken “inmiddels voor een groot deel zijn geïmplementeerd”. Maar ze schrijft niet expliciet dat nu elke verlopen ov-kaart automatisch wordt stopgezet en dat studenten dus geen boete meer kunnen krijgen.
Het totale aantal boetes is al wel iets teruggelopen: van 33.218.282 euro in 2017 naar 28.376.859 euro vorig jaar. In 2016 ging het om ruim 40 miljoen, in 2015 om 52,6 miljoen euro aan boetes.