“Het is verschrikkelijk voor getroffen vrouwen dat er dergelijke lijsten worden gemaakt en verspreid”, antwoordt staatssecretaris Struycken op vragen van GroenLinks-PvdA. “Dat is onacceptabel.”
Lijst
Afgelopen maart kwam in het nieuws dat leden van het Utrechtse studentencorps een powerpointpresentatie hadden gemaakt over het uiterlijk en het vermeende seksleven van allerlei vrouwelijke corpsleden, die met naam en telefoonnummer werden genoemd.
Eerder was zoiets in Groningen gebeurd. In Amsterdam kwam het corps onder vuur te liggen vanwege een akelige, seksistische speech. Het is niet vanzelfsprekend dat vrouwen goed behandeld worden binnen de corpora, die al jaren beweren dat ze aan een cultuurverandering werken.
Sancties
GroenLinks-PvdA vroeg de staatssecretaris naar sancties voor de “makers en verspreiders’ van zulke lijsten. Via Whatsapp en Telegram ging de lijst het hele land door, met allerlei vervelende gevolgen voor de genoemde vrouwen. Volgens de partij zijn ‘goede voornemens’ niet voldoende om vrouwen te beschermen.
De staatssecretaris stelt dat er vooral een cultuurverandering nodig is. Iedereen zou op een ‘respectvolle manier’ met elkaar moeten omgaan, “niet alleen bij studenten en verenigingen maar in de hele samenleving”. Voorbeelden uit de rest van de samenleving noemt hij overigens niet.
Gedragsregels
Maar hoe zit het dan met sancties en handhaving? “In beginsel is het de verantwoordelijkheid van de onderwijsinstellingen en de studentenverenigingen zelf om te zorgen voor een veilige omgeving”, zegt hij, “met bijpassende gedragsregels en bijbehorende mogelijkheden voor handhaving en sanctieoplegging.” Een vereniging kan zelf leden straffen en een universiteit of hogeschool kan subsidies intrekken.
Verder kunnen de slachtoffers aangifte doen wegens belediging, smaad, laster en doxing. Dat laatste is het verspreiden van persoonsgegevens (zoals namen en telefoonnummers) om te intimideren.
Persoonsgegevens
Een andere route om het probleem te bestrijden, is het aanpakken van platforms als Telegram en Whatsapp, die het mogelijk maken om zulke lijsten te delen en die dus het schenden van de privacy faciliteren.
Dat kan eventueel via de Autoriteit Persoonsgegevens, schrijft de staatssecretaris, maar alleen als die een overtreding van de privacywetgeving (AVG) ziet. Hij tempert wel de verwachtingen: deze toezichthouder kan bestuurlijke boetes opleggen, maar is geen strafrechtelijke autoriteit en kan dus niemand vervolgen.