De opkomst voor de Tweede Kamerverkiezingen was ondanks de coronacrisis hoog en vergeleken met 2017 kwamen er ook aanzienlijk meer jongeren opdagen. D66 en de VVD domineerden in de grotere studentensteden.
Het was een feestelijke week voor D66 en de VVD, en dat blijkt ook zeker uit de verkiezingsuitslagen in de zestien grotere steden met universiteiten en hogescholen. De geboekte zeges zijn daar netjes verdeeld onder de twee liberale partijen.
Nipte voorsprong
Met negen ‘veroverde’ steden is er een nipte voorsprong voor de partij van Sigrid Kaag. D66 scoort de hoogste percentages in onder meer Utrecht (25,8 procent), Nijmegen (23,2 procent), Groningen (22,9 procent) en Amsterdam (tussenstand: 22,8 procent).
Mark Rutte en zijn VDD doen het op hun beurt goed in de Brabantse studentensteden. Ze gaan er met de winst vandoor in onder meer Breda (26,5 procent), Den Bosch (23,7 procent), Tilburg (21,5 procent) en Eindhoven (19,7 procent).
Nieuwkomer
GroenLinks heeft minder reden tot juichen. Bij de Provinciale Statenverkiezingen in 2019 deed die partij het in de studentensteden nog het beste. In Utrecht, Wageningen, Amsterdam en Nijmegen wist GroenLinks toen zo’n kwart van de stemmen te bemachtigen. Dat is dit keer anders: alleen in Wageningen eindigt GroenLinks nog op de tweede plaats.
Een grote verrassing van deze verkiezingen is nieuwkomer Volt. In Delft eindigt de pan-Europese partij op de vijfde plaats met 7,5 procent, en in Utrecht (6,7 procent) en Wageningen (8 procent) zelfs op de vierde plaats.
|
Stad |
VVD |
D66 |
PVV |
CDA |
SP |
PvdA |
FvD |
GL |
PvdD |
CU |
JA21 |
SGP |
Volt |
Denk |
50P |
Bij1 |
BBB |
|
Amsterdam* |
12,7 |
22,8 |
5,0 |
2,5 |
4,9 |
7,6 |
2,7 |
10,3 |
7,1 |
1,4 |
1,2 |
0,1 |
6,0 |
6,2 |
0,5 |
5,9 |
0,1 |
|
Breda |
26,5 |
20,2 |
8,7 |
6,9 |
6,0 |
5,1 |
4,5 |
5,9 |
4,1 |
0,9 |
2,1 |
0,1 |
3,0 |
1,9 |
1,0 |
0,6 |
0,3 |
|
Delft |
16,7 |
21,3 |
8,3 |
5,9 |
5,4 |
5,9 |
3,6 |
8,8 |
4,8 |
2,9 |
2,2 |
0,4 |
7,5 |
1,9 |
0,7 |
1,0 |
0,2 |
|
Den Bosch |
23,7 |
18,6 |
12,0 |
6,7 |
7,2 |
4,9 |
4,4 |
6,1 |
4,2 |
0,9 |
1,9 |
0,1 |
3,1 |
2,0 |
1,0 |
0,5 |
0,3 |
|
Den Haag* |
20,1 |
17,2 |
11,1 |
4,9 |
4,2 |
5,4 |
4,2 |
6,5 |
5,0 |
1,8 |
1,7 |
0,4 |
3,1 |
8,1 |
0,8 |
1,4 |
0,1 |
|
Eindhoven |
19,7 |
19,0 |
9,6 |
6,2 |
7,2 |
5,3 |
4,7 |
7,5 |
4,5 |
1,4 |
1,6 |
0,2 |
4,7 |
3,2 |
1,2 |
0,8 |
0,2 |
|
Enschede |
16,6 |
13,5 |
13,3 |
11,1 |
7,5 |
6,5 |
6,8 |
5,8 |
3,1 |
3,1 |
1,8 |
0,4 |
3,9 |
2,7 |
0,8 |
0,5 |
0,6 |
|
Groningen |
13,6 |
22,9 |
5,6 |
5,6 |
7,6 |
8,3 |
3,7 |
10,5 |
6,0 |
3,9 |
1,5 |
0,5 |
5,5 |
0,5 |
0,5 |
1,2 |
0,4 |
|
Leeuwarden |
15,9 |
16,0 |
9,6 |
8,8 |
7,5 |
10,6 |
6,6 |
6,6 |
5,1 |
3,4 |
1,8 |
0,4 |
2,6 |
0,6 |
0,7 |
0,6 |
0,8 |
|
Leiden |
15,1 |
23,2 |
7,7 |
4,8 |
4,9 |
7,2 |
3,4 |
10,8 |
6,0 |
2,1 |
1,8 |
0,3 |
6,4 |
1,9 |
0,6 |
1,5 |
0,2 |
|
Maastricht |
17,6 |
16,9 |
15,5 |
6,9 |
6,5 |
9,7 |
5,3 |
6,2 |
4,4 |
0,8 |
1,6 |
0,1 |
3,2 |
1,0 |
1,4 |
0,7 |
0,1 |
|
Nijmegen |
14,2 |
23,2 |
7,6 |
4,8 |
6,9 |
6,5 |
3,2 |
13,3 |
6,0 |
1,2 |
1,4 |
0,2 |
5,1 |
1,8 |
0,7 |
1,6 |
0,2 |
|
Rotterdam |
15,5 |
16,7 |
10,0 |
3,9 |
5,8 |
4,6 |
4,6 |
6,9 |
4,6 |
2,2 |
3,3 |
0,7 |
3,4 |
8,4 |
1,0 |
3,2 |
0,1 |
|
Tilburg |
21,5 |
18,0 |
10,3 |
6,6 |
7,5 |
5,1 |
5,5 |
7,0 |
4,3 |
0,9 |
1,9 |
0,1 |
3,1 |
3,3 |
1,5 |
1,0 |
0,3 |
|
Utrecht |
14,7 |
25,8 |
5,0 |
4,0 |
3,2 |
5,6 |
2,2 |
12,9 |
5,6 |
2,3 |
1,4 |
0,3 |
6,7 |
5,5 |
0,5 |
2,1 |
0,1 |
|
Wageningen |
12,8 |
22,6 |
5,1 |
5,9 |
4,8 |
7,4 |
2,6 |
14,2 |
6,0 |
4,1 |
1,4 |
0,8 |
8,0 |
0,6 |
0,5 |
1,2 |
0,3 |
Percentage stemmen. Bron: ANP/NOS. *In Amsterdam en Den Haag gaat het om een tussenstand.
Jonge kiezers
Aanzienlijk meer jongeren maakten de gang naar de stembus dan bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen. Dat blijkt uit onderzoek van Ipsos in opdracht van de NOS. In de groep 18- tot 24-jarigen was de opkomst deze week 80 procent. Het is een stijging ten opzichte van 2017: toen bracht slechts twee derde van de jongeren een stem uit.
Het aandeel jonge kiezers (18 tot 34 jaar oud) is het hoogst in de achterban van Denk, Volt en GroenLinks. Aan de andere kant van het spectrum bevinden zich CDA, PvdA, SP en 50Plus.