Hang je eindeloos op Insta of Youtube, terwijl je eigenlijk aan de studie moet? Zo pak je uitstelgedrag aan.
Lifehacks en timemanagementtrucjes zijn leuk natuurlijk. Maar de basis om uitstelgedrag aan te pakken, begint met het uitzoeken van de reden voor dat gedrag. Professional organizer Karen Visser maakt in haar boek Vandaag begin ik echt een onderscheid in de redenen voor uitstelgedrag. Want als je niet weet wat de onderliggende oorzaak is, kun je nooit echt stoppen met uitstellen.
Verveling
De belangrijkste veroorzakers van uitstelgedrag zijn, volgens haar, verveling, negatieve gedachten en stress. Verveling is waarschijnlijk de grootste boosdoener bij het vermijden van het leren van tentamens. Want eigenlijk alles, ook het honderdste kattenfilmpje, is leuker dan het leren van een tentamen belastingrecht of het vak Duitsland na 1945.
“Dat iets saai is, wil niet zeggen dat het onbelangrijk is. Daarom is het goed om dat gevoel van verveling te onderzoeken. Is dit gevoel gerechtvaardigd?”, schrijft Visser. “Mag ik toegeven aan de wens om een andere prikkel op te zoeken of zou ik beter kunnen doorzetten en afmaken waar ik mee bezig ben?”
Faalangst
Ook negatieve gedachten hebben veel effect op studie- en werkgedrag. Faalangst is daar de bekendste van. “Als je niets inlevert, kun je ook niets fout doen.” Maar Visser benoemt ook een andere, minder bekende manier van negatief denken. “Succesangst kan net zo goed remmend werken op iemands vermogen om met een taak te beginnen. Als je erin slaagt om iets af te maken of te realiseren, betekent dit dat je je handen vrij hebt voor iets nieuws. Je bent een excuus kwijt om iets anders niet te doen. Bovendien gaat je succes onderdeel uitmaken van je reputatie. Daarmee wordt een volgende keer de druk nog een tikkeltje hoger.”
Visser adviseert om te achterhalen welke negatieve dingen je tegen jezelf zegt. Als je dat weet, kun je ze omdraaien en beter formuleren. Vervang ‘ik heb toch niet voldoende tijd, dit gaat me niet lukken’ door ‘Ik weet pas of het me op tijd lukt als ik ermee begin’.
Stress
Werkstress is niet puur voorbehouden aan geneeskundestudenten die naast hun coschappen nog een bijbaan én een sportieve carrière hebben. Ook mensen met een minder druk programma kunnen stress voelen bij de gedachte dat er de komende tijd weer drie opdrachten ingeleverd moeten worden. Het uitstellen van het werk verhoogt die stress natuurlijk alleen maar.
Stress is een onprettig gevoel waar de meeste mensen aan proberen te ontsnappen. Visser: “Je beschermt jezelf door weg te gaan van de situatie die ertoe leidt dat je die stress ervaart. Daarom stop je met een moeilijke taak, of een opdracht waar veel van afhangt. En ga je je bezighouden met dingen die wél fijne prikkels opleveren.”
Stress verminder je dus door ruim de tijd voor je werk te nemen en ervoor te zorgen dat de druk niet verder oploopt. Het helpt als je beseft dat je uitstelgedrag alleen maar contraproductief werkt.
Win een boek
Professional organizer Karen Visser schreef het boek Vandaag begin ik echt met tips om eindelijk, eindelijk, eindelijk gewoon op tijd met je werk te beginnen. Met QR-codes waarmee je via een app gemakkelijk de opdrachten uit het boek kunt doen.
Advalvas mag drie exemplaren weggeven. Mail naar actie@advalvas.vu.nl over je allerergste uitstelactie en maak kans op het boek.