De Tweede Kamer wil van alles veranderen aan een nieuwe wet die het bestuur van onderwijsinstellingen moet verbeteren. Maar de partijen hebben zich zo diep ingegraven in hun stellingen dat veel wijzigingen het waarschijnlijk niet gaan halen.
“De VVD wil dat de tsunami aan jaren zestig amendementen niet doorgaat”, eiste Kamerlid Pieter Duisenberg gisteren tijdens het Kamerdebat over de zogeheten Wet versterking bestuurskracht. Hij had het vooral over de vele veranderingen die SP, GroenLinks, D66 en in mindere mate de PvdA voorstellen om studenten en docenten meer macht te geven.
Debat opgeschort
Eind januari sprak de Kamer ook al over het wetsvoorstel van de minister. Maar vanwege de tientallen amendementen die toen werden ingediend, werd het debat bijna twee weken opgeschort. De minister reageerde eerst schriftelijk op alle plannen van de Kamer, waarna het debat weer verder kon.
Gisteren bleek opnieuw dat fracties amper meerderheden kunnen vinden voor hun standpunten. Waar de SP het bestuur het liefst helemaal omgooit, gaat de VVD niet mee in de “medezeggenschapsmanie”. PVV en CDA zijn het daarmee eens en ook de ChristenUnie is niet geneigd onmiddellijk mee te gaan in de wensen voor verregaande democratisering.
Grote variëteit
Minister Bussemaker stelde dan ook vast dat alle amendementen “een zeer grote betrokkenheid tonen, maar ook een grote variëteit”. Sommige veranderingen passen best bij elkaar, maar andere sluiten elkaar uit, concludeerde ze verder. “Laten we kijken of we op een aantal van die punten nader tot elkaar kunnen komen.”
Dat laatste lukte eigenlijk niet. De verschillende fracties hadden zich diep ingegraven in hun stellingen en kwamen daar niet uit. Waar D66-Kamerlid Paul van Meenen het “verwerpelijk” vindt dat medezeggenschapsraden niet meer rechten krijgen van de minister, antwoordde Michel Rog van het CDA dat het linkse deel van de Kamer – waar hij D66 voor het gemak ook toe rekende – last heeft van “doorgeslagen democratiseringsdenken”.
Stoerder worden
Harm Beertema van de PVV riep de medezeggenschap op om wat stoerder te worden en gebruik te maken van alle mogelijkheden die nu al in de wet staan, terwijl SP-Kamerlid Jasper van Dijk van de minister wilde weten wat er op tegen is “om meer rechten gewoon in de wet te regelen”. Het ontlokte Bussemaker de opmerking “dat de Kamer dan eerst maar eens onderling moet regelen” wat ze nu precies wil.
Welke partijen volgende week vóór de gehele Wet versterking bestuurskracht stemmen, is afhankelijk van de amendementen die worden aangenomen, waarschuwden de meeste Kamerleden. De een gaat niet akkoord als de medezeggenschap te veel rechten krijgt, de ander niet als de wet blijft zoals die nu is.
Beslissende fracties
Omdat PvdA en VVD het over veel veranderingen oneens zijn, is het moeilijk te voorspellen welke amendementen het wel en niet gaan halen. Kleine fracties die niet aanwezig waren bij de debatten kunnen ineens beslissend blijken.
“Ik hoop dat de stemmingen goed verlopen”, verzuchtte minister Bussemaker dan ook in de laatste minuten van het debat. “Hoewel ik besef dat niemand helemaal zijn zin zal krijgen, hoop ik dat de gehele wet op een verantwoorde wijze door kan naar de Eerste Kamer.”
Drie wijzigingen
Volgende week dinsdag zijn de stemmingen. Van drie amendementen is al langer duidelijk dat ze het gaan halen: opleidingscommissies krijgen meer rechten, de meldplicht voor toezichthouders verdwijnt en studenten die een fulltime bestuursjaar doen hoeven straks geen collegegeld meer te betalen.