Veel stagiairs worden uitgebuit en moeten eigenlijk betaald krijgen voor hun werk. Het kabinet wil stagemisbruik aanpakken, schrijft minister Lodewijk Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Jongeren hebben recht op een fatsoenlijke beloning als ze arbeid verrichten, vindt Asscher. Je kunt ze niet onder het mom van een stage aan het werk zetten. “Misstanden zijn niet acceptabel”, schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer.
Maar die misstanden komen wel voor, vooral als afgestudeerden moeilijk een baan kunnen vinden. Jonge starters willen graag werkervaring opdoen om een streepje voor te krijgen op de arbeidsmarkt en worden zo een gemakkelijke prooi voor uitbuiting. Volgens Asscher gebeurt het vooral in de geestelijke gezondheidszorg, de architectuur en de communicatie & marketing, maar mogelijk ook in andere sectoren: daar laat hij onderzoek naar doen.
Alarm
Eind vorig jaar sloegen vakbond FNV Jong en actualiteitenprogramma De Monitor alarm vanwege de uitbuiting van stagiairs. Er zijn vooral veel psychologen die een ‘werkervaringsplek’ accepteren in de hoop dat ze uiteindelijk een echte baan bemachtigen.
Toch melden maar weinig stagiairs zich bij de Inspectie SZW (voorheen de arbeidsinspectie). Vaak weten ze niet eens dat hun werkgever in overtreding is. Asscher wil zowel de stagiairs als werkgevers beter voorlichten.
Verder moet het makkelijker worden om naar de rechter te stappen of een anonieme klacht in te dienen. Dat zal ook de omvang van het probleem beter zichtbaar maken, verwacht de minister.
Handhaven
Het is een dunne lijn tussen stage en werk. Volgens Asscher is een stage bij uitstek gericht op leren en zijn de werkzaamheden “van additionele aard”. Handhaven zal lastig worden, blijkt uit zijn brief.
In de afgelopen twee jaar deed de Inspectie SZW vijftien keer onderzoek naar mogelijk stagemisbruik. In tien gevallen is geen misbruik vastgesteld en twee werkgevers hoefden alleen maar hun voorwaarden voor de stagiairs aan te passen. Drie onderzoeken (naar in totaal zo’n veertig stagiairs) lopen nog.
Tweede Kamerlid John Kerstens (PvdA) opperde eerder om stages alleen maar toe te staan tijdens een opleiding, en niet meer na afstuderen. Zo’n heldere regel zou de Inspectie makkelijk kunnen handhaven.
Maar dat ziet zijn partijgenoot Asscher niet zitten. Dan gaan studenten misschien speciaal voor hun stage hun afstuderen uitstellen. Of werkgevers gaan andere manieren verzinnen om een arbeidscontract te omzeilen, bijvoorbeeld door met ‘vrijwilligers’ te werken. De daadwerkelijke oplossing ligt bij de stagiair, meent Asscher: die moet zijn rechten kennen.