Je eigen koers durven varen, dat is waar het in ons leven om draait volgens Rolf Schrama, VU-alumnus en oud-paralympisch zeiler. In de week van de toegankelijkheid gaf hij in het Gebouw MF een indrukwekkende lezing met zijn levenslessen.
Moeiteloos weet Rolf Schrama (46) het publiek – vooral medewerkers – een vol uur te boeien. De luisteraars hangen muisstil aan de lippen van de Noord-Hollander, de ene keer ontroerd, de andere keer met een glimlach. Het uitzonderlijke verhaal van Schrama, die volgens dokters een kasplantje zou blijven, gaat over bewijsdrang, geluk en de zoektocht naar jezelf.
Schrama heeft een zeer zeldzame vorm van dwerggroei. Hierdoor is hij 1,25 meter lang, loopt hij lastig en kan hij zijn vingers niet buigen. Een groot deel van zijn leven wil hij normaal zijn, zoals ieder ander. Tegelijkertijd zit het leven hem niet altijd mee en moet hij geregeld zijn beperking onder ogen zien te komen. De lessen die hij van zijn tegenslagen leert vormen een rode draad door zijn lezing. Levendig vertelt Schrama over zijn vroegere droom – een Porsche 911 kopen – en hoe die droom langzaam verandert in een veel persoonlijker doel: meedoen aan de Paralympische spelen in Rio de Janeiro.
Hoe inclusiviteit werkt leert Rolf Schrama op zijn zeilboot. Een boot is immers net als een organisatie, zegt hij. “Je kunt een blind persoon beter niet achter het roer plaatsen. Maar die persoon heeft zijn gevoel zo veel meer ontwikkeld dan iemand die ziet, als je hem achter de fok zet, dan voelt hij perfect aan hoeveel wind er in het zeil staat. Door zo te kijken, creëer je perfecte teams – zet iemand met een beperking op de juiste plek en zijn beperking valt weg.”
Zeilgeluk
Zijn nieuwe droom begint bij een paralympische sportdag die Schrama bezoekt. Wanneer hij daar voor het eerst in zijn leven in een zeilboot stapt, is hij meteen verkocht. Zeilen zorgt voor balans in zijn roerige leven. “Ik nam letterlijk en figuurlijk weer het roer in handen.” Hij wordt steeds professioneler met het zeilen en zodra hij met Sandra Nap een duo vormt, gaat het hard. De paralympische droom wordt werkelijkheid en dit zogeheten Dreamteam reist als een van de favorieten af naar Rio.
Na een teleurstellende zevende plek, die Schrama “de grootste teleurstelling uit mijn leven” noemt, heeft hij het niet makkelijk. Maar na maanden van mineur weet hij ook hier de tegenslag in een ander daglicht te zetten. Immers, het zeilavontuur heeft hem persoonlijk zoveel opgeleverd, daar kan geen olympische medaille tegenop. In dit deel van de lezing geeft Schrama het publiek een van zijn belangrijkste levenslessen mee: “Je afwijking is wat je bijzonder maakt, wat mij bijzonder maakt en wat jullie allemaal bijzonder maakt.”
Zet iemand met een beperking in de juiste omgeving en de beperking valt weg’
Terugkijkend op zijn leven heeft Schrama een advies voor studenten. “Blijft vooral je eigen koers varen. Je dreigt soms uit het oog te verliezen wie je echt bent. Als student kom je constant in nieuwe subculturen terecht en ga je je meten aan de mensen om je heen. Maar het is belangrijk om dicht bij jezelf te blijven en dingen vanuit je passie te blijven doen.”
Ontwapenend
Schrama is een begenadigd verteller, die precies weet wanneer hij moet versnellen of juist stiltes moet laten vallen. Hij praat ontwapenend over zijn vooroordelen en weet het publiek voor zich te winnen. Combineer dat met de ontroerende inhoud van zijn leven en een fijne dosis humor en je hebt een dijk van een lezing.
Na de lezing opende Rolf Schrama het digitale Infopunt Studeren met een Functiebeperking, een nieuw initiatief van de VU. “Ik geloof er heilig in dat dit enorm belangrijk is voor nieuwe studenten die een functiebeperking hebben. Dat als ze op de website komen, ze denken: de VU besteedt er aandacht aan, ik mag er zijn. Een belangrijke stap naar een inclusievere toekomst.”