De zwembandjes zijn weer leeggelopen, de parasol is ingeklapt, het picknickkleed is uitgeklopt en ondergelopen kelders zijn weer leeggepompt. Maar wat is er deze zomer in het hoger onderwijs gebeurd?
We staan in de top 50…
Negen Nederlandse universiteiten behoren tot de beste tweehonderd van de wereld, vinden ze in Shanghai. De makers van de ARWU-ranking kijken naar onderzoeksprestaties, maar ook naar het aantal Nobelprijs- en Fields Medal-winnaars onder de staf en alumni.
Helemaal bovenaan staat de Amerikaanse Harvard University. De Universiteit Utrecht stijgt naar nummer 50, twee plaatsen hoger dan vorig jaar. Daar staat wel tegenover dat de Erasmus Universiteit uit de top 100 is weggezakt naar de gedeelde plaats 101-150. Wageningen zit daar ook in, maar is juist gestegen.
… maar is wetenschap dan topsport?
In een column vergeleek voorzitter Marcel Levi van onderzoeksfinancier NWO de wetenschap met topsport. Dat schoot allerlei wetenschappers in het verkeerde keelgat, onder wie de invloedrijke Athena’s Angels (inclusief KNAW-president Ineke Sluiter). Er is juist veel kritiek op de doorgeslagen strijd om onderzoeksgeld.
Het was niet de bedoeling om mensen te kwetsen, twitterde NWO, maar om “op een speelse manier de discussie aan te gaan”. Bijval kreeg Levi trouwens ook: wetenschappers willen toch de beste zijn?
Studenten en universiteit schieten te hulp in overstroomd gebied…
In Limburg kregen gedupeerden van de overstromingen hulp van studenten bij het puinruimen. Zo’n dertig leden van studentenvereniging Woord en Daad van Zuyd Hogeschool staken dagenlang de handen uit de mouwen, onder meer in Valkenburg.
Foto via Zuyd Hogeschool
De Universiteit Maastricht stelde bedden beschikbaar voor studenten en medewerkers die hun huis vanwege het stijgende water moesten verlaten, zo tekende 1Limburg op. De bedden in het UM Guesthouse stonden opgemaakt klaar. “Je hoeft alleen je persoonlijke spullen mee te nemen”, liet de universiteit weten aan de gedupeerden.
… en moeten zelf ook oppassen
Fontys-studenten in Venlo zagen hun diploma-uitreiking in het water vallen. De hogeschool stelde de uitreiking uit om de straten vrij te houden voor de evacuatie van het nabijgelegen ziekenhuis. De campus van Fontys in Venlo ligt op een steenworp afstand van de Maas. Uit voorzorg werden waardevolle spullen naar een hoger gebied verplaatst.
Zelftests: nu nog langer gratis…
Studenten en medewerkers kunnen nog altijd gratis zelftesten bestellen op www.zelftestonderwijs.nl. Als de lessen weer beginnen, kunnen ze zichzelf twee keer in de week op corona testen.
Eigenlijk wilde het kabinet de winkel per 1 augustus sluiten, want in alle haast was het portaal niet helemaal ‘rechtmatig’ op poten gezet en die situatie moest niet te lang voortduren. Maar met de nieuwe piek aan besmettingen kwam er dus toch een verlenging. Erg populair zijn de zelftesten overigens niet; misschien komt dat nog als de lessen weer op de campus zijn.
… maar studenten voelen coronacrisis in portemonnee
Volgens de Landelijke Studentenvakbond vissen allerlei studenten achter het net bij de financiële tegemoetkoming voor studenten. De LSVb vindt het niet eerlijk en heeft een meldpunt geopend.
In een notendop is dit het probleem: als studenten voor 1 september afstuderen, krijgen ze 535 euro aan corona-compensatie, maar als ze bijvoorbeeld nog een maandje langer uitlopen kunnen ze fluiten naar dat geld. Ze krijgen dan voor die ene maand een halvering van hun collegegeld. Maar ja, dan krijg je maar 90 euro in plaats van 535 euro.
Weerstand tegen ‘erkennen en waarderen’…
Bij de beoordeling van wetenschappers moet je niet blindelings afgaan op de impact van hun publicaties in wetenschappelijke tijdschriften, is tegenwoordig de gedachte van bestuurders. Je moet ook kijken naar pakweg maatschappelijke invloed, onderwijsvaardigheden en leiderschapskwaliteiten.
Een groep van 171 wetenschappers heeft grote moeite met dit nieuwe ‘erkennen en waarderen’. Het zijn niet de eersten de besten: ook oud-minister Ronald Plasterk, Nobelprijswinnaar Ben Feringa en oud-KNAW-president Hans Clevers steunden het opinieartikel op ScienceGuide. Ze waarschuwen voor ‘willekeur’ en lagere kwaliteit in de wetenschap als meetbare criteria worden losgelaten.
Ze kregen al snel antwoord van een grotere (en veelal jongere) groep onderzoekers, die ‘erkennen en waarderen’ juist een goed idee vindt en zich verzet tegen ‘scoren’ en ‘telzucht’ in de wetenschap.
… maar komt met waardering ook een vast contract?
Het scheelde weinig, maar uiteindelijk heeft 55 procent van de vakbondsleden vóór de nieuwe universitaire cao gestemd, laat vakbond AOb weten. Dat was niet vanzelfsprekend, want veel leden hadden kritiek op de afspraken over tijdelijke contracten. Erkennen en waarderen is leuk, maar een vast contract is ook wat waard.
Volgens de vakbonden zijn de cao-afspraken eigenlijk het probleem niet. Het gaat om de uitvoering. Verschillende universiteiten zouden de cao ‘creatief’ interpreteren zodat ze geen vaste contracten hoeven te geven.
Taakstraf voor promotiefabriek…
Hoe meer promoties, hoe meer geld van de overheid. Dat was de gedachte achter het promotiefabriekje van een Tilburgse decaan. Hij huurde familieleden in voor de begeleiding van buitenpromovendi en schreef zelfs valse facturen.
De man heeft een taakstraf van 180 uur gekregen, in plaats van de celstraf van twee jaar die het Openbaar Ministerie eiste. De feiten zijn deels verjaard, meent de rechter, en valsheid in geschrifte is niet hetzelfde als oplichting.
… en Groningse promovendi stappen weer naar de rechter
Het blijft hommeles met de promotiestudenten in Groningen. Dat zijn promovendi die een studiebeurs in plaats van een salaris krijgen. Een groep medische promovendi sleept het academische ziekenhuis voor de rechter en eist alsnog salaris en betere arbeidsvoorwaarden.
Maken ze een kans? Ze doen in principe hetzelfde werk als andere promovendi, maar ze vallen onder een speciaal experiment waar vooral de Rijksuniversiteit Groningen volop gebruikt van maakt. In dat experiment zijn promovendi geen werknemers, maar studenten.