De Eerste Kamer heeft gisteren uiteindelijk unaniem ingestemd met de halvering van het collegegeld voor eerstejaarsstudenten. Maar gelukkig met het voorstel waren de senatoren allerminst.
Het is een cadeautje voor iedereen die komend jaar van plan is te gaan studeren: vanaf september wordt het collegegeld voor eerstejaars met ruim duizend euro verlaagd. Een jaar laten krijgen tweedejaarsstudenten van lerarenopleidingen die korting nogmaals. De voornaamste kritiek op het wetsvoorstel is dat alle studenten de korting op het collegegeld krijgen, ook als ze genoeg geld hebben om het gewone tarief te kunnen betalen en toch wel zouden gaan studeren. Je zou met het geld (173 miljoen euro) ook de aanvullende beurs kunnen verruimen.
Ondermaats
GroenLinks wil de schriftelijke toelichting van de minister het liefst onderin een la opbergen, zei senator Ruard Ganzevoort. “We kunnen het heel gezellig maken, maar in alle eerlijkheid: de argumentatie voor dit wetsvoorstel deugt niet.” Hij noemde de antwoorden van de minister eerder al ondermaats. Ganzevoort ging het verst in zijn kritiek: hij verzocht de regering bij toekomstige voorstellen te streven naar een op onderzoek gebaseerde onderbouwing en daar was een ruime meerderheid van de senatoren het mee eens.
Ook de VVD was kritisch, maar noemde het “niet uit te sluiten” dat het wetsvoorstel toch het gewenste effect zal hebben, namelijk dat het hoger onderwijs toegankelijker wordt en dat studenten zich bij hun studiekeuze minder laten leiden door financiële overwegingen.
Extra kosten
VVD-senator Bruijn wil wel meer garanties dat universiteiten en hogescholen niet de dupe worden van de maatregel. Ze worden weliswaar gecompenseerd voor de verlaging van het collegegeld, maar ze maken ook extra kosten. Bruijn wil dat de minister er bij de evaluatie scherp op let dat instellingen er financieel niet op achteruit gaan. Van Engelshoven gaat ervan uit dat instellingen in dat geval zelf wel aan de bel trekken, maar dat vindt Bruijns te vrijblijvend. Een meerderheid van de senatoren vindt dat ook.
Een motie van de PvdA om af te zien van de geplande verhoging van de rente op de studieschuld werd verworpen, net als een motie van de PVV, waarin om een numerus fixus voor buitenlandse studenten werd gevraagd.
Rente verhoogd
Studentenorganisaties ISO en LSVb beschouwen de halvering van het collegegeld als een sigaar uit eigen doos: de rente op studieschulden wordt immers verhoogd, zodat studenten die veel lenen uiteindelijk voor deze halvering opdraaien.