D66 en GroenLinks stellen steeds hardere eisen aan de komst van een leenstelsel. De rekening voor onderwijsinvesteringen mag niet alleen bij studenten liggen, vinden ze. Het kabinet moet meer geld uittrekken.
De twee partijen zijn van groot belang voor het kabinet. Als zelfs D66 en GroenLinks het stelsel niet steunen, is de missie van het kabinet zo goed als kansloos in de Eerste Kamer. In het debat dat de Tweede Kamer nu voert, eisen ze veel meer dan het kabinet nu biedt.
Schuld moet “acceptabel en aflosbaar” zijn
“De zorgen zijn er niet minder op geworden”, zegt Paul van Meenen van D66 vandaag in de Tweede Kamer, naar aanleiding van de nieuwe cijfers over jongeren die afzien van een studie. Elke student die verloren gaat, is er volgens hem een te veel. Mocht er een stelsel komen, dan moet de schuld “acceptabel en aflosbaar” zijn, meent hij. Zo moet de aanvullende beurs behouden blijven voor kinderen van wie de ouders niet meer te vinden zijn.
Andere partijen dagen D66 uit. Staat de partij niet “bovenaan het bangalijstje van de coalitiepartijen”, wil Harm Beertema weten. D66 is volgens hem een partij die makkelijk te winnen is.
Lagere collegegelden
De ChristenUnie formuleert het iets vriendelijker en vraagt hoeveel studenten van D66 mogen afhaken voordat de partij tegen het leenstelsel is. Daar wil Van Meenen nog niet op ingaan, maar hij zegt wel dat hij niet in de ‘CPB-student’ gelooft die keurig uitrekent wat hij aan een opleiding heeft en hoe hoog zijn studieschuld precies zal zijn. Hij kijkt uit naar SCP-onderzoek, dat over het gedrag van studenten zal gaan.
Ook GroenLinks houdt de deur op een kier, maar stelt zware eisen. “Het verschil met de plannen van het kabinet is zo’n 900 miljoen euro”, zegt parlementariër Jesse Klaver. Het leenstelsel dat het kabinet voorstelt, “is niet ons sociaal leenstelsel”. Over het huidige voorstel spreekt hij een ‘njet’ uit. Hij wil lagere collegegelden en hogere aanvullende beurzen.
Belastingen vergroenen
Als er een leenstelsel komt, dan wil hij ook dat studenten die hun beurs verliezen meteen merken dat het onderwijs beter wordt. Anders betalen ze veel geld terwijl het effect daarvan pas jaren later zichtbaar wordt.
Waar wil GroenLinks dan extra geld vandaan halen, vraagt Mohammed Mohandis van PvdA. Misschien de belastingen vergroenen, antwoordt Klaver.