Aardwetenschapper Max Jansen maakt zich niet alleen druk over het onderwijs op zijn eigen faculteit. Vorig jaar was hij een van de kerkzaalbezetters. Nu doet hij mee met de bezetting van het Bungehuis. “De problemen op de UvA zijn vergelijkbaar”, zegt Jansen.
Het Bungehuis is een typisch art-decogebouw met dikke muren en kleine ramen en deuren. Ideaal voor een bezetting: als je de twee ingangen gebarricadeerd hebt, is het bijna een middeleeuwse vesting. Bezoekers moeten met een trap door het raam naar binnen, als door een middeleeuwse stadspoort. Dat geeft de bezetters de kans om iedereen te checken. Het meisje voor ons loopt met een microfoon en een opnamesetje. De jongen die haar vergezelt, zeult een laptoptas mee. “Wat komen jullie doen?” Bij de ingang hangt een A4’tje met foto’s van de bestuurders van de UvA. Niet binnenlaten! staat erboven. Wat ze doen als Louise Gunning ineens toch voor de deur staat en wil praten. “Ze is nog niet langs geweest”, zegt Jansen. Hij wordt begroet als oude bekende. “Ik zet je op de lijst”, zegt de jongen bij de deur. De bezetters houden een lijst bij van iedereen die in het pand aanwezig is, voor als er iets gebeurt.
Het eerste dat Jansen doet als hij binnenkomt, is de update-table lezen. Zijn er nog dingen gebeurd? Er is een nieuwe regel: iedereen die met de pers praat, moet zijn of haar nummer achterlaten. Ook staat er op het papier dat er nog steeds geen foto’s mogen worden gemaakt van de barricades. Over andere foto’s zijn ze in de loop der dagen minder streng geworden. Er mag worden gefotografeerd, maar als er mensen herkenbaar op de foto staan, moet je ze vragen of ze dat willen, is nu de regel. Een jongen komt naar Jansen toe: “Er wordt eten gehaald voor vanavond en er zijn mensen die gaan koken.”
De kantine van het Bungehuis is het hart van de bezetting. Hier komen mensen samen om te praten, te hangen en te studeren.
’s Avonds wordt er gekookt, maar overdag is het zelfbediening: er zijn broodjes, koffie, thee, fruit. Iedereen neemt dingen mee.
Het hele gebouw hangt vol met posters en spandoeken.
Iedereen kan suggesties doen voor het programma. Yoga staat op de lijst. Jansen is bezig een college te regelen van een docent hydrologie van de VU, Maarten Waterloo. “Die heeft ook college gegeven bij onze bezetting. Hij was positief. Ik denk dat hij morgen komt.” Op dit moment is er in de collegezaal naast de kantine een lezing bezig over machtsverhoudingen, door een UvA-docent. Er zitten zo’n dertig mensen binnen.
Op de eerste verdieping ruikt het naar verf. Een groepje filosofiestudenten zit een spandoek te maken. ‘Humanities rally’, staat erop.
“Het gaat nu over de letterenfaculteit, maar de plannen van het bestuur treffen ons ook”, vertelt een meisje. “Ze willen alle mastervakken met minder dan twintig studenten afschaffen. Dan kunnen wij wel ophouden.”
De bezetters hebben een gendervrij toilet gemaakt. “Ik kan me daar echt boos over maken”, zegt een van de spandoekspuiters, “in openbare toiletten zitten de verschoonplekken voor baby’s altijd bij de vrouwen-wc’s. Waarom is dat onderscheid er überhaupt?”
Onder toeziend ook van oude geleerden vergaderen de bezetters over hun strategie.
Gisteren zat Jansen hier met een groepje geestverwanten plannen te maken voor De Nieuwe Universiteit, een kritisch platform van studenten dat vindt dat studenten en medewerkers meer inspraak moeten krijgen op de universiteit. “We zijn nu alleen nog actief in Amsterdam, maar ook in andere steden zijn studenten met deze dingen bezig. De Nieuwe Universiteit moet daarom een landelijk netwerk worden.”
Nog een verdieping hoger is het koud. “De UvA heeft niet alleen de wifi, maar ook de verwarming uitgezet”, vertelt Jansen. Hier zit de bibliotheek waar de meeste studenten ’s nachts slapen. Op een matje op de vloer, tussen de rekken met boeken. “Het is niet comfortabel”, vertelt Jansen, “maar dat maakt mij niet zo veel uit.”
Wat als de UvA niet met de bezetters in gesprek gaat en het op een ontruiming laat aankomen? Is Jansen bereid geweld te gebruiken voor zijn standpunten? “Nee. Mocht het zover komen, dan laat ik me afvoeren. Maar ik hoop dat de UvA alsnog bereid is om met ons in gesprek te gaan.”
Wat Jansen vanmiddag nog gaat doen? “Eerst naar huis om te douchen, want daar ben ik al een paar dagen niet aan toegekomen. Daarna zie ik wel wat hier nog moet gebeuren.”