Hoe doe je aangifte en wie moet je allemaal inlichten? De universiteiten werken aan een soort handleiding voor wetenschappers die te maken krijgen met intimidatie en bedreiging.
In maart deed de Leidse historicus Nadia Bouras aangifte van intimidatie. Op de deur van haar woning had ze een sticker aangetroffen van Vizier op Links, een platform dat vermeende linkse activisten op de korrel neemt. Bouras’ werkgever, de Universiteit Leiden, deed eveneens melding bij de politie en ook de VSNU en wetenschapsgenootschap KNAW spraken van onacceptabele intimidatie en bedreiging.
Haatcampagnes
Bouras is lang niet de enige wetenschapper die wordt lastiggevallen. Het tv-programma Nieuwsuur liet afgelopen vrijdag nog meer hoogleraren en universitair docenten aan het woord. Ook zij hebben te kampen met online haatcampagnes, pogingen om hun sociale media-accounts te hacken, doodsbedreigingen en intimidatie aan huis.
Onder hen Catherine de Vries, hoogleraar politieke economie in Milaan, Sarah de Lange, hoogleraar politicologie aan de Universiteit van Amsterdam, en Leonie de Jonge, Gronings docent politicologie die onderzoek doet naar extreemrechts.
Ook de Rotterdamse hoogleraar virologie Marion Koopmans heeft het zwaar te verduren. Als adviseur van het Outbreak Management Team is ze sinds de coronacrisis een bekend gezicht op tv. Op Twitter wordt ze regelmatig aangevallen. In Nieuwsuur noemt ze het risico van zelfcensuur aanzienlijk. “Als je een tijdlang van dit soort berichten over je heen krijgt, dan vraag je je wel af: waarom doe ik dit eigenlijk?”
Trollen
Volgens Ineke Sluiter, president van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, lijkt het erop dat vrouwelijke wetenschappers, politici en journalisten vaker slachtoffer zijn van intimidatie. Ze pleitte al eerder voor steun, en dat deed ze in Nieuwsuur opnieuw. “We kunnen er niets aan doen dat trollen vrouwelijke wetenschappers het zwijgen proberen op te leggen door intolerantie, seksisme, obsceniteit, bedreigingen en intimidatie. Maar we kunnen de mensen die het betreft wel steunen, en dat helpt erg.”
Dus werkt universiteitenvereniging VSNU aan een handreiking voor geïntimideerde of bedreigde wetenschappers. “Daarin komt te staan welke stappen zij kunnen nemen en waar ze binnen en buiten de universiteit terecht kunnen”, zegt een woordvoerder. Ook universiteiten zelf krijgen tips hoe ze hun medewerkers kunnen helpen, bijvoorbeeld met het doen van aangifte.