Eén bèta-student van de VU zegt dat ze tijdens haar tentamens werd benadeeld door de antispieksoftware Proctorio. De software zou haar minder goed herkennen omdat ze zwart is. Na meerdere stappen te hebben ondernomen, dient ze nu een klacht in bij het College voor de Rechten van de Mens.

“De software herkent me niet als mens, en de universiteit erkent mijn ervaring niet”, vertelt masterstudent Bioinformatics Robin Pocornie aan de Volkskrant. Ze probeerde het eerst op eigen houtje aan te kaarten bij de VU, schakelde vervolgens het Racism and Technology Center in voor hulp en dient vandaag een klacht in bij het College voor de Rechten van de Mens.

De slechte ervaringen van Pocornie met de antispieksoftware begonnen twee jaar terug in september. Het inlogproces voor haar tentamen werd belemmerd doordat ze niet werd herkend, terwijl ze in een goed verlichte kamer zou zitten. Na zestien minuten lukte het haar eindelijk om in te loggen door een lamp direct in haar gezicht te laten schijnen.

Ze heeft nog vier andere keren problemen gehad met het inloggen. Dit zou haar prestaties in de weg kunnen staan, hoewel ze alle tentamens heeft gehaald. Pocornie stuitte op internationale berichtgeving over het fenomeen dat zwarte mensen minder goed worden herkend door software. Er zijn al meerdere onderzoeken die dat beweren.

Pocornie probeerde het probleem eerst zelf aan te kaarten bij de VU en schakelde vervolgens de hulp in van het Racism and Technology Center. Ze wil dat de VU direct stopt met het gebruik van de software en dat er maatregelen komen om herhaling te voorkomen. Ook verwacht ze een publiekelijke verontschuldiging van de universiteit tegenover alle studenten die net als zij met de software worstelden tijdens hun tentamens.

Omdat de VU daar volgens Pocornie nog niet aan voldoet, wordt er vandaag een klacht ingediend bij het College voor de Rechten van de Mens. Ze hoopt dat haar klacht ertoe leidt dat alle publieke instellingen zullen waken voor het gebruik van technologie met discriminerende effecten.

Pleidooi voor openboektentamens

VU-medewerker Ivo van Stokkum laat weten dat hij het heel slechte publiciteit vindt voor de VU. “Als docent en programmadirecteur Physics and Astronomy zou ik in plaats van proctoring willen pleiten voor (indien mogelijk) openboektentamens in combinatie met de belofte van academic honesty, en bij twijfel over de authenticiteit van ingeleverd werk een kritisch gesprek achteraf. Maar dat is helaas alleen uitvoerbaar bij kleinschalig onderwijs met maximaal 150 studenten.”

De VU zelf heeft zojuist een statement gepubliceerd: “Het raakt ons zeer dat de studente zich zo benadeeld heeft gevoeld”. De faculteit zou echter geen aanwijzing hebben gevonden dat de software discrimineert. Een aanvullend extern onderzoek wordt overwogen.