Androïden, dierlijke robots en grommende planten. In de galerie VU Art Science wordt verbeelding werkelijkheid en de werkelijkheid verbeeld.
Je moet de ingang even zoeken, aan de straatkant van het Nieuwe Universiteitsgebouw, de De Boelelaan dus, maar de VU Art Science-galerie is de moeite waard. Een plek waar kunst en wetenschap elkaar ontmoeten, waar wetenschappers kunstenaars inspireren en andersom. “Kunstenaars zoeken altijd de randjes op, de onzekerheden”, aldus curator Wende Wallert. “Dat inspireert wetenschappers. Aan de andere kant is wetenschap voor kunstenaars een manier om te zien hoe de wereld echt functioneert, hoe dingen in elkaar zitten.”
Enkele resultaten van die wederzijdse prikkelingen zijn nu te zien op de expositie Welcome to the Symbiocene, met werken van Jelle Korevaar, Tabita Rezaire, Wanda Tuerlinckx en Christiaan Zwanikken.
Het geluid van planten
Korevaar zette een hertenschedel en pauwenveren op een ontmantelde stofzuigerrobot om “symbiotische levensvormen” te verbeelden. Elders in de ruimte is het skelet van een papegaai aan een installatie bevestigd, die het skelet laat vliegen op zonne-energie en er is een gordeldierachtige schelp die zich sluit zodra je er dichtbij komt.
Rezaire laat in een film de overeenkomsten zien tussen het World Wide Web en het Wood Wide Web, het enorme netwerk van boomwortels en schimmels, waarnaar VU-wetenschappers baanbrekend onderzoek doen.
Van Tuerlinckx hangt een serie portretten van androïden die doen denken aan de 19de-eeuwse portretfoto’s van overledenen. De werken inspireren tot vragen als wat je krijgt als je een kunstmatig intelligente robot voedt met herinneringen van echte mensen. Wat is intelligentie? Wat is identiteit?
In de donkere kamer van de galerie worden planten in zoötroopachtige machines blootgesteld aan hyperzwaartekrachten en verschillende soorten licht om te zien hoe ze daarop reageren. Uit luidsprekers komt een vreemd, onaards geluid dat volgens Wallert door de planten wordt gemaakt.
De tentoongestelde werken zijn even fascinerend als bevreemdend en soms misschien zelfs licht verontrustend. “Dit is een plek voor dialoog tussen kunstenaars en wetenschappers”, zegt Wallert. “Er worden nieuwe allianties gesmeed.”
Jarige galerie voor rust en debat
VU Art Science, gratis toegankelijk voor iedereen, zegt bij te willen dragen aan “oplossingen voor actuele vraagstukken in onze samenleving”, maar de galerie is ook een uitstekende plek voor contemplatie en meditatie, een plek om even tot rust te komen midden in de hectiek van de Zuidas en de VU-campus.
In de collegezalen en het café in hetzelfde gebouw worden debatten gehouden over het tentoongestelde, de zogeheten Art Science Dialogues. Op de website schijnen kunstenaars en wetenschappers hun licht erop in podcasts. Door de deelname aan kunstroutes over de Zuidas heeft de galerie mensen van buiten de VU weten te trekken. Vanaf de straatkant is de galerie goed te zien voor passanten, van wie sommigen met verwondering naar Korevaars bewerkte stofzuigerrobot kijken.
Op vrijdag 11 november viert VU Art Science haar eerste verjaardag. Op woensdag 30 november opent de nieuwe expositie Some Body, een samenwerking met het Universitair Medisch Centrum Amsterdam. Deze tentoonstelling onderzoekt de verstoorde relatie tussen lichaam en geest in het digitale tijdperk.