Er komt voorlopig geen verbod op nieuwe Engelstalige opleidingen aan universiteiten en hogescholen. Vereniging Beter Onderwijs Nederland, onder leiding van VU-docent Ad Verbrugge, heeft haar kort geding tegen Maastricht en Twente verloren.
Het betoog van Beter Onderwijs Nederland was “weliswaar gepassioneerd”, schrijft de rechter in haar vonnis, maar moest het toch afleggen tegen de juridische argumenten van de twee universiteiten. De vereniging BON richtte haar pijlen op de opleidingen psychologie van de Universiteit Twente en Maastricht University. Die zouden zonder noodzaak zijn overgestapt op het Engels als voertaal.
Argumenten
Maar de twee universiteiten brachten allerlei argumenten in stelling die BON niet goed kon weerleggen. Ze liggen in grensregio’s en menen dat een hoogwaardige internationale leeromgeving de kwaliteit van het onderwijs ten goede komt. Bovendien is de wetenschappelijke literatuur toch al in het Engels.
Daar bracht BON weinig tegenin, vindt de rechter, afgezien van algemene bezwaren tegen verengelsing waar de rechter geen standpunt over kan innemen. Zo stelt BON dat Engelstalig onderwijs de uitdrukkingsvaardigheid van studenten in het Nederlands belemmert. Het zou veel lastiger zijn om een hoog academisch niveau te bereiken.
Niet opportuun
Het zou best kunnen dat universiteiten zonder noodzaak overgaan tot het aanbieden van Engelstalige opleidingen, overweegt de rechter, maar daar buigt de Onderwijsinspectie zich over en dat onderzoek loopt nog. De voorzieningenrechter vindt het “niet opportuun” om hierop vooruit te lopen en een vérstrekkende uitspraak te doen, zoals het verbieden van verengelsing. De minister van Onderwijs moet op verengelsing toezien en kan zo nodig nadere wet- of regelgeving vaststellen “die recht doet aan alle actuele omstandigheden en betrokken belangen”, voegt de rechter eraan toe.
Toch ontvankelijk
Interessant is dat BON ontvankelijk is verklaard. Met name de advocaten van de Universiteit Twente deden hun best om met allerlei juridische manoeuvres deze ontvankelijkheid te bestrijden. Waarom had BON bijvoorbeeld niet eerst even geprobeerd in overleg te gaan met de universiteit? Zo hoort het toch eigenlijk?
Niet alleen vraagt BON al jaren aandacht voor deze zaak en kon de universiteit best op de hoogte zijn van alle bezwaren tegen verengelsing, ook is het volgens de rechter “evident” dat BON geen steek verder zou zijn gekomen in overleg met de Universiteit Twente.