De Landelijke Studentenvakbond roept studenten en scholieren op om volgende maand in Den Haag te demonstreren tegen het ‘schuldenstelsel’. De maat is vol, meent de vakbond.
Als de gemeente toestemming geeft, houdt de LSVb op zaterdag 24 november een ‘sponsorloop’ door Den Haag, langs het ministerie van Onderwijs naar de Hofvijver. Deelnemers lopen met hun studieschuld in plaats van een rugnummer.
“Onderwijs is een publiek goed”, legt interim-voorzitter Carline van Breugel uit. “Je zou geen sponsor nodig moeten hebben om te studeren.” Ze mikt op ongeveer duizend deelnemers, zegt ze. “Als het een soort Project X wordt en er veel meer mensen komen, wijken we uit naar een veld.”
Diep in schulden
Volgens de LSVb moeten studenten zich tegenwoordig “diep in de schulden steken om te kunnen studeren”. Dit zou de toegankelijkheid van het onderwijs in gevaar brengen. Daarnaast zou het studenten “bijna onmogelijk gemaakt” worden om later een huis te kopen.
De LSVb organiseert de demonstratie samen met de scholieren van het LAKS, de belangenvereniging voor mbo’ers JOB, jongerenvakbond FNV Jong en ROOD, de jongerenafdeling van de Socialistische Partij.
In 2015 verdween de basisbeurs, wat studeren inderdaad duizenden euro’s duurder heeft gemaakt. Wel zijn de voorwaarden versoepeld: het maandbedrag is verlaagd en studenten mogen veel langer over het aflossen doen dan voorheen.
Voorschot of schuld?
De vier partijen die de basisbeurs hebben afgeschaft (VVD, PvdA, D66 en GroenLinks) noemden hun nieuwe leenstelsel het ‘studievoorschot’, terwijl tegenstanders liever van een ‘schuldenstelsel’ spreken.
Minister Van Engelshoven stelde vorige week dat het Nederlandse hoger onderwijs tot “de meest toegankelijke stelsels van Europa” behoort. In haar brief aan de Tweede Kamer kwamen de woorden ‘basisbeurs’ en ‘studieschuld’ niet voor.
Toch kan de toegankelijkheid volgens haar beter, want ze ziet wel dat onder meer mannen minder kans maken dan vrouwen in het hoger onderwijs, net als kinderen van niet-hoogopgeleide ouders en jongeren met een migratieachtergrond. Maar Van Engelshoven richt haar pijlen vooral op het bindend studieadvies en selectie aan de poort van opleidingen.
Huis
De bewering dat afgestudeerden in het nieuwe stelsel minder makkelijk een huis kunnen kopen, is maar ten dele waar. Het klopt voor studenten met een beperkte schuld, maar studenten met hoge schulden kunnen juist makkelijker dan voorheen een hypotheek krijgen. Bovendien zouden sommige studenten juist zoveel mogelijk lenen om het geld later in een huis te steken.