Bomvol zat het auditorium bij de alternatieve opening van het academische jaar. Verschillende mensen konden de zaal met 300 zitplaatsen niet meer in. Het protest trok veel aandacht van de media.
“Het bestuur van de VU bestaat niet uit foute mensen, maar ze doen wel de verkeerde dingen voor de universiteit,” zo vat docent sociologie Boris Slijper de toespraken op de bijeenkomst van verontruste vu’ers samen.
Het meeste applaus is voor hoogleraar politicologie Henk Overbeek, die als een van de eerste VU professoren de plannen van het college van bestuur om 450 banen in de bedrijfsvoering te schappen in het openbaar durft te bekritiseren. “Gooi het roer om. Als college van bestuur kan je alleen samen met je medewerkers besturen, niet er tegenin”, houdt hij rector Lex Bouter voor die namens het college van bestuur de bijeenkomst bijwoont.
Overbeek legt de aanwezigen ook uit dat de mensen in het college van bestuur niet de hoofdschuldigen zijn van de problemen op de universiteit. “De macht van de academische professionals wordt uitgehold door de vermarkting van kennis die politici nastreven. We moeten samen optrekken naar Den Haag om gehakt te maken van dit neoliberale denken.”
De aanwezige politici, Boris van der Ham (d66) Jasper van Dijk (SP) en Tofi Dibi (GroenLinks) delen deze analyse in grote lijnen. “Publieke verantwoordelijkheden worden door de overheid steeds meer in economische modellen gegoten. Dat leidt tot financiële prikkels die bestuurders dwingen de organisatie steeds efficiënter in te richten,” aldus Dibi. Hij betreurt het dat zo weinig studenten bij de protestbijeenkomst aanwezig zijn. “We willen toch geen onderwijs dat alleen nog maar draait om zo snel mogelijk zo veel mogelijk studiepunten halen. Het gaat vooral om je persoonlijke en maatschappelijke vorming. We moeten het hele systeem ter discussie stellen.”
Maar volgens Abvakabo bestuurder Gijsbert Boggia kan het VU bestuur zich niet volledig achter de Haagse politiek verstoppen. Ze hebben een eigen verantwoordelijkheid. “Zeker in deze tijd van crisis is het onaanvaardbaar mensen gedwongen werkloos te maken. Daarom accepteren we geen gedwongen ontslagen en eisen we bij reorganisaties dat mensen van werk naar werk worden begeleid.” Hij wil het niet alleen bij woorden laten. “Nu vriendelijk praten geen resultaten heeft opgeleverd, is het tijd voor steviger acties.” En dat die er aan zitten te komen, maakte de vakbond al duidelijk tijdens de officiële opening van het academische jaar door spreektijd op te eisen. Morgen 4 september beleggen de gezamenlijke vakbonden een bijeenkomst met medewerkers van de VU om over verdere stappen t bespreken.
Tot slot van de bijeenkomst mag rector Lex Bouter nog even het woord voeren. “We zijn geen autistische bestuurders die niet luisteren,”stelt hij. “We hebben de plannen voor de reorganisatie met heel veel mensen binnen de universiteit besproken en zullen de komende tijd bij de uitwerking ook nog het nodige overleg voeren.” Hij begrijpt de zorgen en zelfs boosheid onder de werknemers. “Maar ook als je mee mag praten, wil dat nog niet zeggen dat je altijd gelijk krijgt,” houdt hij de verontruste VU’ers voor. De rector benadrukt de discussie met elkaar voort te willen zetten en wil graag meedenken over hoe de universiteit van morgen vorm moet krijgen zoals Boris Slijper bepleit. Maar die discussie moet wat de rector betreft voor een groot deel in politiek Den Haag plaats vinden. “Andere landen investeren juist in de kenniseconomie. In Nederland daarentegen zijn de uitgaven voor wetenschap in dertig jaar tijd van 1,1 procent van het bruto nationaal product gedaald naar 0,6 procent.”