Studentenvakbond SRVU heeft per motie besloten dat het achter de BDS-beweging [Boycott, Divestment, Sanctions, red.] staat, die zich inspant voor een boycot tegen Israël. Dat betekent dat de SRVU er bij de VU op zal aandringen openheid van zaken te geven over haar relaties met Israëlische instituten, het debat over het conflict tussen Israël en Palestina met de VU wil voeren en voor een boycot is van Israëlische instituten die “expliciet” betrokken zijn bij de schending van de mensenrechten van Palestijnen.
Daar ging gisteravond een urenlange, overigens zeer beschaafde, discussie aan vooraf, want er is verdeeldheid over de kwestie binnen de SRVU, al leken de voorstanders van de motie een grote meerderheid te vormen. De voorzitter van de universitaire studentenraad, Guido Groenescheij (die in de raad de SRVU vertegenwoordigt) raadde de motie af, niet omdat hij tegen BDS is, maar omdat die de andere zaken waar de SRVU voor vecht (zoals in het verleden gratis menstruatieproducten en studentenwoningen op Kronenburg), in de weg zou zitten en ook omdat het de relatie met andere partijen binnen de VU kan schaden.
Leeg vertoon
Groenescheij is bang dat de SRVU, door BDS te omhelzen, zijn schepen achter zich verbrandt (“burning bridges” zei hij, de voertaal was Engels). Strijden voor Palestijnse rechten is mooi, zei hij, maar daar moet je de SRVU niet voor gebruiken. Daar zijn andere clubs voor. Hij noemde de steun aan de BDS-beweging een “leeg vertoon van waarden zonder een duidelijk idee van de richting die we uitgaan.”
“Veel mensen die hier nu zitten waren een week geleden nog niet eens lid van de SRVU”, zei Groenescheij. Er was de afgelopen week stevig campagne gevoerd op sociale media, waar mensen werden opgeroepen om SRVU-lid te worden, speciaal om voor die motie te kunnen stemmen.
En inderdaad zaten er veel spiksplinternieuwe leden in een overvolle kleine zaal in het StudentenD0k in het VU-hoofdgebouw, hartstochtelijk pleitend voor de BDS-motie. “Als er één Palestijns kind gered kan worden door al onze schepen te verbranden, is het dat al waard geweest”, zei een van hen.
En ander nieuw lid beloofde plechtig dat, nadat de motie zou zijn aangenomen, hij zich ook met hart en ziel zou inzetten voor de andere doelen die de SRVU nastreeft. Maar hij zei ook dat die doelen wat hem betrof in het niet vielen vergeleken bij wat er in Gaza gebeurt, “waar tienduizenden kinderen sterven”. Hij was erg emotioneel. Met zijn studie gaat het slecht, vertelde hij, omdat hij dagelijks huilend voor de televisie de gebeurtenissen in Gaza volgt.
Gelegenheidsleden
Er werd hardop getwijfeld aan de bewering van Groenescheij dat BDS-steun de relaties met andere partijen zou schaden. Vorig jaar was er immers ook al een motie voor BDS aangenomen, onder een ander bestuur, zonder dat er iets beschadigd was. Iemand van het bestuur tekende daarbij aan dat het toen nog geen oorlog was in Gaza en een en ander zich redelijk onopgemerkt door het grote publiek voltrok.
Nu zaten er 27 leden, waarvan een flink deel gelegenheidslid was, voor de rest van de circa 150 SRVU-leden te bepalen dat de SRVU voor een Israël-boycot moet zijn. Groenescheij gaf zich niet gewonnen. “Wij vertegenwoordigen de studenten. Als het college van bestuur daar iets mee wil, komen ze naar ons, want ze vertrouwen ons”, zei hij.
Naast hem zat USR-lid Hidde Smid, die ook lid was geworden voor de gelegenheid, maar juist om tégen de motie te stemmen. Hij vertegenwoordigt in de USR als enige de Liberale Universteitspartij. Smid bevestigde alles wat Groenescheij zei en beloofde morgen weer lid-af te zijn.
Boel niksigheid
Maar ook onder de voorstanders was er kritiek op de motie. Een zeer eloquente jongeman, die an sich voor steun aan de BDS-beweging was, vond de motie die voorlag “een heleboel niksigheid, een grote hoeveelheid nietszeggende woorden”. Hij miste concrete statements. Ook hij wees op de mogelijke schadelijke gevolgen, waaronder het verwijt van antisemitisme. “We zetten met de motie de deur open voor lelijke dingen”, zei hij. Er vielen tijdens de discussie woorden als “genocide” en “kolonialisme” en hij vroeg zich af of iedereen dergelijke kwalificaties voor lief nam of misschien meer voelde voor het meer genuanceerde standpunt van het Internationaal Gerechtshof.
Andere voorstanders namen een stoerdere houding aan. “Laat de VU maar komen”, zei iemand. “Als ze ons de toegang tot het StudentenD0k willen ontzeggen, slepen we ze voor de rechter.” Iemand anders zei dat als de huidige relaties zouden verzuren, de SRVU maar andere relaties moest aangaan. Waarop Groenescheij antwoordde: “Met wie dan?”
Niet iedereen gecharmeerd
Of Groenescheijs angst gegrond is, is de vraag. Rector magnificus Jeroen Geurts heeft in verschillende recente interviews benadrukt dat studenten en medewerkers niet in moeilijkheden komen vanwege hun standpunten ten aanzien van Israël. Maar toen ik er tijdens een van de vele pauzes met Joep van Dijk over sprak, de vorige USR-voorzitter, die de bijeenkomst modereerde, zei hij dat bijvoorbeeld in de ondernemingsraad, een belangrijke medezeggenschapspartner van de USR, niet iedereen gecharmeerd zal zijn door steun aan een Israël-boycot.
Er werden andere kwesties behandeld, zoals de vraag wat precies het doel van de SRVU is (“onder andere het uitdragen van waarden die ook de VU belangrijk zegt te vinden”, zei iemand), en hoeveel zin het heeft om als SRVU een boycot te steunen (“wij maken deel uit van een grotere beweging”, was het antwoord). Het was een interessante en veelzijdige discussie.
De motie is uiteindelijk, na een lange stemming voor en tegen een reeks amendementen, aangenomen.
Zullen we Hamas ook boycotten?
Lijkt mij wel zo consequent
We boycotten Hamas al. Gek, want de Israëlische staat heeft inmiddels veel meer doden op haar naam staan.