Hoe kan het kabinet een bezuiniging van 226 miljoen euro op hoger onderwijs aankondigen, vroeg de PvdA in de Tweede Kamer. Regeringspartijen D66 en VVD kaatsten de bal terug.
Gisteren begon de Tweede Kamer aan de Algemene Financiële Beschouwingen: wat zijn de financiële plannen van het kabinet voor het komende jaar? Ook het hoger onderwijs kwam ter sprake.
Met name de PvdA legde er nadruk op. De renteverhoging op studieschulden ging niet door en het kabinet moest ergens 226 miljoen euro vandaan halen. Waarom heeft het kabinet toen tot een bezuiniging op hoger onderwijs besloten?
Van tafel
“Waar was D66 toen die onderhandelingen plaatsvonden?”, vroeg PvdA-Kamerlid Henk Nijboer. “Waarom is dat niet van tafel gehaald? Bent u bereid om dat alsnog te doen?”
Zijn collega Joost Sneller van regeringspartij D66 legde de schuld bij de PvdA zelf. Het was immers het vorige kabinet van VVD en PvdA dat een enorm gat op de begroting van het onderwijs had achtergelaten. De nieuwe bezuiniging noemde Sneller “geen fraai element”, maar hij wees op het extra geld dat het hoger onderwijs bij de vorming van deze regering heeft gekregen om het gat te dempen dat het vorige kabinet had achtergelaten.
Ook de VVD was niet gediend van de PvdA-kritiek. Kamerlid Aukje de Vries citeerde de vorige minister van onderwijs, Jet Bussemaker: geld is niet het grootste probleem in het onderwijs, had deze PvdA-bewindsvrouw gezegd. En nu klinkt de PvdA steeds verbijsterd over de onderwijsbegroting. De Vries: “Ik vraag mijzelf af hoe het kan dat de PvdA toen zo’n geluid liet horen en nu dit geluid.”
Krachteloos
De PvdA dreigt tegen de onderwijsbegroting van het kabinet te stemmen. Dat dreigement is alleen wat krachteloos geworden, nu de partij niet meer vereist is voor een meerderheid in de Eerste Kamer. GroenLinks heeft besloten het kabinet sowieso te steunen, om te voorkomen dat partijen allemaal politieke spelletjes moeten spelen.
Ook Mahir Alkaya van de Socialistische Partij bracht het hoger onderwijs ter sprake. Volgens hem moet de Nederlandse politiek afstand nemen van het ‘kapitalistische kompas’, dat tot het ‘schuldenstelsel voor studenten’ heeft geleid.
“Gelukkig is er nu een meerderheid om het af te schaffen, maar tienduizenden jongeren zijn wel als proefkonijn gebruikt bij dit neoliberale experiment”, aldus Alkaya. “Zij zijn hun leven begonnen met torenhoge schulden. Elk Kamerlid dat nu echt oprecht is, zal inzien dat dit een grote fout is geweest en het als een ereschuld beschouwen om deze jongeren te compenseren voor hun schade.”
Basisbeurs
De PvdA was medeverantwoordelijk voor het afschaffen van de basisbeurs, maar kwam daar onlangs op terug. Eerder was ook GroenLinks al door de bocht. Er is nu een meerderheid voor het herzien van de studiefinanciering, maar deze regeerperiode gaat er nog niets veranderen. CDA en ChristenUnie willen zich aan het regeerakkoord houden.
Vandaag geven de bewindslieden van het ministerie van Financiën antwoord op de vragen van de Kamerleden.