Onafhankelijke journalistiek over de Vrije Universiteit Amsterdam | Sinds 1953
2 oktober 2024

Campus
& Cultuur

‘Ik ga de moedersterfte in Somalië helpen terugdringen’

Ramla Jamac gelooft heilig in de toekomst van digitale gezondheidszorg. Haar app MobileUurka, ontwikkeld voor zwangere vrouwen in Somalië, leverde haar de StudenTalentprijs op.

Gefeliciteerd! De jury noemt je een ‘modelstudent’ die ‘leiderschap, motivatie en doorzettingsvermogen’ toont. Wat doet dat met jou? “In alle eerlijkheid zag ik het niet aankomen. Ik ben zo blij met MobileUurka dat ik er nooit bij heb stilgestaan dat dit een uitzonderlijke prestatie is. In deze app komen mijn passies samen: de toekomst van de gezondheidszorg en het verbeteren van de medische situatie in Somalië. Mijn streven naar innovatie is ook de reden dat ik na biomedische wetenschappen Science, Business and Innovation ben gaan studeren. Ik kijk enorm uit naar het coachingstraject en investeer het prijzengeld direct in mijn app.”

 

StudenTalentprijs De StudenTalentprijs gaat jaarlijks naar een student die niet alleen goede cijfers haalt, maar ook het begrip academische vorming op een grensverleggende manier in de praktijk brengt. Ramla Jamac ontvangt € 4.000 en een coachingstraject met VU-alumnus Leonard Witkamp, medisch directeur en oprichter van Ksyos, de grootste digitale zorginstelling van Nederland. Meer info op vu.nl/nieuwjaarsgala.

MobileUurka heeft een ambitieus doel: de moedersterfte in Somalië terugdringen. Kun je iets meer vertellen over de situatie? “Somalië, het land waar mijn ouders vandaan komen, is een van de slechtste plekken ter wereld om ziek te worden. Dat uit zich ook in de zwangerenzorg: één op de twaalf vrouwen overlijdt aan zwangerschapscomplicaties. Somalië is geen stabiel land en de gezondheidszorg is zwak. Je ontvangt alleen waarvoor je betaalt en de dichtstbijzijnde dokter is – zeker buiten de steden – vaak ver weg. Daarnaast wordt informatie over zwangerschappen doorgegeven van moeder op dochter, in plaats van onderbouwde kennis met elkaar te delen.”

Hoe gaat jouw app die obstakels wegnemen? “In onze pilotregio bezit zeventig procent van de mensen een mobiele telefoon. Samen met co-founder Daniyal Salani, ook een VU-student, werk ik daarom aan de ontwikkeling van een healthcare-app voor zwangere vrouwen. Hierin vullen ze hun gegevens in, waardoor ze inzicht krijgen in hun eigen status en in wat er per trimester gebeurt. Dankzij alerts zijn ze zelf in staat in een vroeg stadium hulp in te roepen. Een verloskundige kan de vrouwen daarnaast op afstand monitoren. Doordat je een noodsituatie voor bent, hebben de vrouwen tijd om vervoer te regelen en zijn de zorgkosten vaak aanzienlijk lager.”

Hoe ver zijn jullie met de ontwikkeling en het uitrollen van de app? “We hebben de afgelopen maanden intensief contact gehad met een moeder- en kindcentrum in Somalië, waar een bevlogen verloskundige de eigenaar is. Zij heeft ons geholpen in beeld te krijgen wat de problemen zijn en hoe de app hierbij kan helpen. Heel waardevol, want mijn blik is volledig westers. Afgelopen zomer hebben we een pre-pilot gedraaid. In maart volgt ons moment of truth: ik ga twee maanden naar Somalië om de app in de praktijk te testen en implementeren.”

Je bent zelf niet in Somalië geboren. Hoe is het om zo actief bezig te zijn met het land van je ouders? “Hierdoor wordt mijn band met het land en mijn ouders nog sterker. Zij zijn hiernaartoe gekomen omdat ze het land voor hun eigen veiligheid moesten ontvluchten. Meer dan twintig jaar later gaat hun dochter erheen om de veiligheid te verbeteren, daarop zijn ze enorm trots. Zij hebben behoorlijk wat moeten opgeven om mijn zussen en mij alle mogelijkheden te bieden. Ik zie dit als een eerbetoon.”

Je hebt al veel belangrijke stappen gezet. Wat hoop je uiteindelijk hiermee te bereiken? “Mijn droom is de app in heel Somalië uit te rollen, vervolgens in Oost-Afrika en daarna het liefst in heel Afrika. Ik heb mijn masterscriptie aan MobileUurka gekoppeld en wil er na mijn afstuderen fulltime mee verder. Dat betekent dat Daniyal en ik over verdienmodellen moeten gaan nadenken, maar eerst willen we de technologie hebben uitgewerkt. De gemiddelde leeftijd in Somalië is zeventien jaar en vrouwen krijgen doorgaans zes à zeven kinderen – dat betekent dat de komende jaren veel vrouwen onnodig gaan sterven. Daar wil ik serieus tegen strijden.”