Onafhankelijke journalistiek over de Vrije Universiteit Amsterdam | Sinds 1953
13 november 2024

Campus
& Cultuur

Gaan zelftesten het hoger onderwijs redden?

Zelftest, sneltest, testbewijs, vaccinatiebewijs… Het loopt een beetje door elkaar. Hoe zit het allemaal, en hoe helpen ze om de deuren van het hoger onderwijs weer open te zetten?

Read English translation

Het einde van de coronacrisis begint in zicht te komen. Hopelijk is de situatie in september weer een beetje normaal. Als het meezit, komt er eind april al een verbetering aan en kunnen studenten weer een dag in de week op de campus leskrijgen. Zelftests moeten daarbij helpen.

Wat zijn zelftests?
Als het goed is, kun je binnenkort bij de drogist of supermarkt een zelftest kopen. Dan kun je thuis checken of je misschien besmet bent met het coronavirus. Je stopt zelf een staafje in je neus, en binnen een kwartier krijg je de uitslag.

Hoe duur zijn ze?
Voor studenten worden ze gratis beschikbaar gesteld: de overheid gaat ze voor het hoger onderwijs inkopen. Minister De Jonge dacht eerder aan ongeveer tien euro per stuk, maar tests gaan naar verwachting in de winkel rond de zes euro per stuk kosten. Het kan nog flink in de papieren lopen voor de overheid.

Zijn de tests betrouwbaar?
In principe wel, als je ze goed afneemt, al is er natuurlijk altijd een foutmarge. En bij sommige tests moet je het staafje wel diep genoeg in je neus durven duwen. Je kunt ze ook onder begeleiding-op-afstand laten afnemen.

Zijn ze straks mijn toegangskaartje voor colleges?
Nee, want de uitslag wordt nergens geregistreerd. De zelftest is bedoeld voor mensen die geen anderen willen aansteken. Hij kan naast je tandenborstel staan, zoals minister De Jonge graag zegt.

Een kwartier is best snel. Wat is het verschil met een sneltest?
Daarmee bedoelen ze een officiële coronatest op een testlocatie die door iemand anders wordt afgenomen, waarvan de uitslag eveneens snel komt. De Vrije Universiteit Amsterdam heeft ook zo’n sneltteststraat. Daar kun je dan een bewijs van krijgen. Een recente negatieve sneltest zou inderdaad bij concerten en evenementen geëist kunnen worden. Voor het hoger onderwijs is dat nog niet zeker.

En een vaccinatiebewijs?
Dat is weer iets anders. Als je ben ingeënt tegen corona, dan ben je in principe geen gevaar meer voor anderen. Dan hoef je dus ook geen zelftest of sneltest meer te doen. Met een ‘vaccinatiepaspoort’ zouden mensen meer vrijheid kunnen krijgen, zoals je bepaalde landen ook alleen maar binnenkomt als je de verplichte vaccinaties hebt gehad.

Leidt dat niet tot tweedeling en discriminatie?
Er zijn inderdaad mensen met principiële of praktische bezwaren tegen zo’n vaccinatiepaspoort. Sommige mensen willen geen vaccin, anderen hebben medische aandoeningen waardoor ze geen vaccin kúnnen krijgen. Je kunt misschien een app maken met een groen vinkje voor iedereen die is ingeënt én voor iedereen met een recente negatieve coronatest, is een idee in de Tweede Kamer. Dan kun je de volksgezondheid beschermen zonder vaccinatie af te dwingen.

En kun je daarmee dan naar college?
Dat zou kunnen, als instellingen de mogelijkheid krijgen om zulke eisen te stellen en ze dat zelf ook willen.

En blijft het onderwijs anders op afstand?
Dan zullen de instellingen inderdaad voorlopig voorzichtig moeten blijven, tot de vaccinaties genoeg effect hebben.

Ik wil weer een normaal leven! Is dat te veel gevraagd?
Dat wil zo ongeveer iedereen, maar ten koste van wie? Afgelopen week telde het RIVM weer 223 covid-19-doden. Het aantal ziekenhuisopnames loopt weer op en ruim 46 duizend mensen kregen afgelopen week een positieve corona-uitslag.