In een volle Westerkerk overhandigde gisteravond rector Vinod Subramaniam het eerste exemplaar van Jouw toekomst is mijn toekomst aan de auteur Ernest van der Kwast.
Met dit paasgeschenk voor de VU rondt Van der Kwast zijn jaar als Vrije Schrijver af. “Ik wil niet als sommige voorgangers een hoofdstuk voorlezen uit mijn boekje. Dat vind ik te makkelijk, en ook wel saai. Ik vind mezelf niet zo interessant. Liever ga ik in gesprek, bijvoorbeeld met deze vluchteling-studenten.” Dus geen katheder voor Van der Kwast, maar aan een ronde tafel met hoge stoelen spreekt hij met de vluchteling-studenten wier verhalen hij heeft opgetekend. Het gaat om Omar Hammad (Irak), Heba Alibrahim (Syrië), Mohamad Baghdadi (Syrië) en Pouya (Iran).
KNO-arts worden
Ze doen of deden VASVU, een schakeljaar voor anderstalige studenten. De VU is de enige universiteit die een dergelijke cursus aanbiedt. ‘Omar, Mohamad en Pouya konden daardoor doorstromen naar de universiteit, Heba hoopt na de zomer in hun voetsporen te treden. Haar droom is om KNO-arts te worden, zoals haar vader dat was in Syrië’, schrijft Van der Kwast in de inleiding. Het verhaal van Omar en Heba komt voor een deel ook terug in het artikel ‘Mijn toekomst is haar toekomst’ in het moedernummer van Advalvas.
Dansen met de moderator
De avond verloopt alles behalve statisch. Dat komt vooral door moderator Guity Mohebbi, politicoloog en auteur. Bij het optreden van singer-songwriter Isaac Bullock kan ze niet blijven stilzitten. Ze staat op en gaat dansen in het gangpad, Jan Oegema van VU Uitgeverij doet spontaan mee.
Ons rijk rekenen
Mohebbi praat verder met Jacqueline Bel, universitair hoofddocent moderne Nederlandse letterkunde. Zij vertelt over de VU-oprichter en politicus Abraham Kuyper (1837-1920). “Hij zou met een avond als deze zeker blij zijn. De VU als emancipatie-universiteit geeft als vanouds ruimte aan nieuwe groepen in de samenleving”, aldus Bel. Hoogleraar migratierecht Thomas Spijkerboer zegt dat wij ons rijk moeten rekenen met de vluchtelingen in Nederland. Politiek filosoof Tamar de Waal bespreekt de inburgeringseisen. “Lange tijd was de site www.inburgeren.nl alleen in het Nederlands!” merkt ze op. “De getraumatiseerde vluchtelingen en analfabeten halen die inburgeringstoetsen vaak niet en Mark Rutte ziet dat als hun probleem, terwijl onderzoek aantoont dat gedwongen nietsdoen schadelijk is”, bekritiseert De Waal.
Meer dan vluchteling alleen
Halleh Ghorashi, hoogleraar diversiteit en integratie, heeft een beetje genoeg van het woord vluchteling. “Je bent zoveel meer dan dat, natuurlijk is er in het begin de taalachterstand, maar er is ook een hoop talent.”
Na het pianospel van vluchteling Ako Taher volgt een staande ovatie. En dan speelt hij op verzoek nog een dromerig stuk. Aan het eind van de avond roept Van der Kwast iedereen op om zijn VU-boekje Jouw toekomst is mijn toekomst na lezing vooral door te geven. “Deel hun verhalen van hoop!”