De faculteit Religie en Theologie wordt een aparte school binnen de fusiefaculteit die Religie en Theologie met de faculteiten Geesteswetenschappen en Sociale Wetenschappen gaat vormen. Die school krijgt een bijzondere status, met aan het hoofd een wetenschapsdirecteur die autonoom contacten onderhoudt met de buitenwereld en met de negen verbonden seminaries, en verder met een eigen graduate school.
Dat staat in het plan dat de decanen van de betrokken faculteiten hebben ingediend bij het college van bestuur, maar dat nog niet openbaar is. Sinds november vorig jaar is onderzocht in welke vorm de drie kwetsbare faculteiten verder moeten, maar vooral bij Religie en Theologie is de angst groot om door de anderen overvleugeld te worden en uiteindelijk te verdwijnen, zoals dat aan andere universiteiten is gegaan.
Het lijkt erop dat er in het plan, dat nu bij het college ligt, alles aan is gedaan om dat niet te laten gebeuren. “Zolang de VU er is kan niemand Religie en Theologie opheffen”, zwoer afgelopen dinsdag Gregor Halff, decaan Sociale Wetenschappen, op een bijeenkomst van ongeveer 150 medewerkers van de drie faculteiten. En om er zeker van te zijn dat iedereen hem begreep: “De VU zal nóóit bestaan zonder Religie en Theologie.”
Te krampachtig
De school Religie en Theologie wordt dus min of meer zelfstandig binnen de faculteit die Social Science and Humanities zal heten. Sociale Wetenschappen en Geesteswetenschappen. Er was overwogen om daar ‘Theologie’ aan toe te voegen, of ‘Religiewetenschap’, vertelde de interim-decaan van Religie en Theologie, Frank van der Duijn Schouten. Maar de ene kon niet zonder de ander, dus dat zou dan toch ‘Religie en Theologie’ moeten worden en dat was te “krampachtig”. Nu wordt Religie en Theologie dus niet genoemd in de naam van de nieuwe faculteit, maar komt er binnen die faculteit een aparte school met een eigen smoel naar buiten.
Maar wel zonder eigen medezeggenschap of examencommissie, en over de financiën heeft Religie en Theologie straks ook geen eigen zeggenschap meer, daar gaat het nieuwe faculteitsbestuur over. Er komt geen extra bestuurslaag in de vorm van schoolhoofden. De decaan houdt rechtstreeks contact met de afdelingshoofden, die uit hun midden een voorzitter kiezen.
De andere twee schools, Geesteswetenschappen en Sociale Wetenschappen, krijgen geen eigen smoel. Hun boegbeeld wordt de nieuwe decaan, gefluisterd wordt dat dit Halff zal zijn. De andere twee decanen, René van Woudenberg (Geesteswetenschappen) en Van der Duijn Schouten (Religie en Theologie), zijn allebei interim.
Reorganiseren
De drie schools binnen de fusiefaculteit zullen de afdelingen omvatten die de huidige faculteiten al hebben: vijf bij Sociale Wetenschappen, drie bij Geesteswetenschappen, maar Religie en Theologie krijgt er maar één, terwijl de faculteit nu bestaat uit twee afdelingen: Tekst & Traditie en Geloof & Praktijk. Religie en Theologie zal na vijf jaar dus opnieuw intern reorganiseren.
De rest zal na 1 januari, als de fusiefaculteit een feit is, voor het grootste deel blijven zoals die is. Er komt één examencommissie, één onderdeelcommissie (de medezeggenschap voor het personeel) en één studentenraad voor iedereen. De bedrijfsvoering wordt gecentraliseerd en alle medewerkers gaan door met hun werk, “volgens de afspraken die er nu zijn”, zei Erna Klein Ikkink, één van de ‘verkenners’ die het voorbereidende werk deden voor het fusieplan.
Addertje onder het gras
Ook de financiering blijft voorlopig hetzelfde. Aan de zogenaamde “vaste voet”, het bedrag dat elke faculteit krijgt dat niet afhangt van het aantal studenten, verandert niets, elke school behoudt die, maar over vijf jaar zal er wel één vaste voet zijn voor de hele faculteit. “We adviseren om dat niet in een keer te doen”, aldus Klein Ikkink. Er is geld nodig om de organisatie van de nieuwe faculteit in goede banen te laten lopen, en daarom heeft het CvB ook 1,25 miljoen toegezegd, en jaarlijks 5 ton voor innovatie. Want de fusie moet uiteindelijk geld opleveren, onder andere een miljoen euro door de drie faculteitsbesturen af te slanken tot één bestuur, maar “alleen maar bezuinigen, zonder te investeren, is altijd dom”, zei Halff.
Al het geld dat verder binnenkomt, gaat naar dezelfde kas, maar wel geoormerkt, zodat duidelijk blijft welk geld door welke school is binnengehaald.
Er zit een addertje onder het gras, want alle eenheden aan de VU moeten bezuinigen. Volgende week maken ze bekend hoe ze dat denken te gaan doen. Daarmee is in het plan geen rekening gehouden. Dus het kan zijn dat wie zijn baan niet verliest door de reorganisatie, die wel verliest door de bezuinigingen. Én dat de extra investeringen van de VU niet voorkomen dat door de bezuinigingen een opleiding of zelfs een hele afdeling wordt afgestoten.
Veel onduidelijk
Er was nog veel onduidelijk bij de aanwezige medewerkers, maar dat kwam, zei Hallf, omdat ze het rapport nog niet voor zich hadden. Wie het rapport leest, zal alles duidelijk zijn. Niet dat alles erin staat, want toen iemand vroeg naar de “intermenselijke kant” van de reorganisatie, zei Halff dat dat nog niet was uitgewerkt.
Het fusieplan was zo licht mogelijk gemaakt, zei Halff. “Voor de medewerkers verandert er eigenlijk niets, het nieuwe faculteitsbestuur gaat op ontdekkingsreis.” Sommige dingen zullen door de drie schools samen worden gedaan, andere weer niet. Dat wordt allemaal nog uitgedacht, met betrokkenheid van de werkvloer.
Het ondersteunende personeel (obp) van de drie faculteiten komt er in het rapport bekaaid vanaf, zei Halff. De bestuurder die erover gaat, directeur bedrijfsvoering van Geesteswetenschappen Mira Maletic, is met vakantie en daarom niet bij de bijeenkomst. Maar ook de obp’ers blijven hun werk doen, volgens Halff.
Op de eerste bijeenkomst in het kader van de fusie, begin april, was er veel boosheid onder de medewerkers. Dat lijkt te zijn omgeslagen. De drie decanen kregen na afloop zelfs een warm applaus.