Om de race naar de kwantumcomputer te winnen gaat Microsoft op de campus van de TU Delft een nieuw laboratorium bouwen. De vooraanstaande hoogleraar Leo Kouwenhoven (foto) treedt bij het bedrijf in dienst.
Microsoft steekt al jaren geld in het Delftse onderzoeksinstituut QuTech, dat Kouwenhoven heeft opgericht voor de ontwikkeling van kwantumcomputers. Het softwarebedrijf wil zijn inspanningen voor de kwantumcomputer verdubbelen.
Het nieuwe Microsoft-laboratorium komt eveneens op de Delftse campus en gaat onder leiding van Kouwenhoven nauw met QuTech samenwerken. Hoeveel geld met dit alles gemoeid is, wil Microsoft niet bekendmaken.
Een én nul
In gewone computers kunnen de bits één of nul zijn: daarmee kun je rekenen en programmeren. In een kwantumcomputer kunnen heel kleine bits tegelijkertijd één en nul zijn, als ze zich in een zogeheten kwantumtoestand bevinden. In theorie maakt dat de rekenkracht extreem groot.
Er zijn al kwantumbits gebouwd, maar de kunst is om een stabiel systeem en goede rekenmethodes te vinden. De verwachtingen zijn torenhoog. Dit voorjaar trok de Europese Commissie een miljard euro uit voor de kwantumcomputer, het nieuwe technologische ‘vlaggenschip’ van Europa.
Hard nodig
In een interview met het Hoger Onderwijs Persbureau zei Kouwenhoven toen dat het geld hard nodig was om de eerste werkende kwantumcomputer te kunnen bouwen. Hij zou het jammer vinden als ze daar in de Verenigde Staten eerder in zouden slagen dan hier.
Hij blijft aan de TU Delft verbonden als onbetaald hoogleraar. De leiding van QuTech wordt overgenomen door Ronald Hanson. “Het is heel belangrijk voor ons dat Microsoft een laboratorium naast het onze neerzet”, zegt hij. “Het hele idee achter QuTech is dat er een kwantum-ecosysteem ontstaat. Als je iets met kwantumcomputers wilt, moet je in Delft zijn.” QuTech werkt ook samen met chipfabrikant Intel.
Opbrengst
Van wie is de nieuwe kwantumcomputer eigenlijk, als hij eenmaal werkt? Dat vindt Hanson een voorbarige vraag. “Het zou best meer dan tien jaar kunnen duren voor we er een hebben. Over de eventuele opbrengst gaan we nog praten. Het moet nog worden vastgelegd.”
Over de onafhankelijkheid van de wetenschap maakt hij zich geen zorgen. “Er zit veel wetenschap in de samenwerking met Microsoft en die wordt openlijk gepubliceerd. We gaan stapje voor stapje verder, en niet alleen met Microsoft.”
Microsoft zet overigens ook in Denemarken een nieuw kwantumlab neer.