Door het leenstelsel en de prestatiedruk kiezen steeds minder jongeren voor een bestuursjaar, waarschuwt de Nationale Jeugdraad. Verenigingen hebben moeite om bestuursleden te vinden. “De portemonnee van je ouders wordt steeds belangrijker.”
De Nationale Jeugdraad (NJR) deed onderzoek naar jongerenbesturen en de toegankelijkheid ervan. Er werden ruim 900 jonge bestuurders ondervraagd. Bijna 60 procent van hen gaf aan dat de animo voor bestuurswerk bij hun organisatie in de afgelopen vijf jaar is afgenomen.
Papiertje halen
Een problematische ontwikkeling, vindt de NJR. Want daarmee is ook de toekomst van een vereniging onzeker. Een hoge studieschuld en de druk om snel af te studeren noemen de ondervraagden als voornaamste reden voor de lage animo. “Mensen willen zo snel mogelijk hun papiertje halen en een baan krijgen, je zou die druk moeten verlagen zodat je ook jezelf meer kan ontwikkelen”, aldus een respondent.
De geënquêteerde jongeren besteden gemiddeld 43 uur per week aan hun bijbaan, studie en bestuurswerk. Zij vinden het steeds lastiger om dat allemaal te combineren. Voor het bestuurswerk alleen al zijn ze ruim 27 uur kwijt, aldus de NJR.
Ouders’ portemonnee
Om financieel rond te kunnen komen, is deze groep voor een groot deel afhankelijk van DUO (62 procent) en ouders (43 procent). Fulltime bestuurders zijn financieel extra kwetsbaar. Driekwart van hen leunt op een lening van DUO en bijna de helft kan niet zonder de bijdrage van de ouders.
“Bestuurswerk naast je opleiding is eigenlijk niet meer op te brengen”, stelt Luce van Kempen, voorzitter van de NJR. Ze vreest dat in de toekomst vooral jongeren uit welvarende milieus een bestuursfunctie gaan doen. “We zien dat de portemonnee van je ouders steeds belangrijker wordt. Als we willen dat ook onze leiders van morgen uit brede lagen van de bevolking komen en niet uit een kleine elite, dan moeten we hier snel wat aan doen.”
Hogere beurzen
Hoe maak je bestuurswerk dan toegankelijk voor iedereen? Volgens de respondenten moeten er meer en hogere beurzen en vergoedingen komen voor bestuurders. Ook zijn er nog veel manieren om een opleiding beter te laten aansluiten bij bestuurswerk. Als voorbeeld noemen de respondenten compensatie via vrijstellingen of studiepunten. Tot slot kan betere voorlichting een nieuwe generatie bestuurders mogelijk enthousiast maken.