Wetenschappers van de VU kunnen vanaf nu ook hun oude publicaties openzetten voor iedereen. Ze hoeven er alleen maar toestemming voor te geven, de rest regelt de UBVU.
Al die open access-deals die nu met uitgeverijen van wetenschappelijke tijdschriften worden gesloten, gelden doorgaans vanaf het moment van de deal. Maar oudere publicaties zijn vaak net zo waardevol voor mensen buiten te wetenschap.
“Het auteursrecht van de artikelen ligt bij de onderzoekers”, zegt Sander Bosch, open science-coördinator bij de universiteitsbibliotheek. “Vijf jaar geleden is aan de auteurswet een amendement toegevoegd dat het mogelijk maakt om publicaties ouder dan zes maanden open te stellen, los van de eisen van uitgevers. Dat gaan wij nu faciliteren.”
Geen rechtszaken
Vorig jaar testte de VSNU in de pilot You share, we take care of uitgevers rechtszaken zouden starten als oude publicaties toegankelijk gemaakt werden, maar dat gebeurde niet. Nu kan elke universiteit ermee aan de slag. “Wij eigenen ons een stukje grijs gebied toe”, zegt Bosch. “Maar uitgevers weten dat de storm van de open access niet te stoppen is. Als ze gaan tegenwerken, staan ze er als uitgever slecht op.”
Omdat het soms nogal wat werk kost om oude publicaties terug te vinden, belooft de UBVU in eerste instantie dat alle publicaties vanaf 1 januari 2018 opengezet worden voor wetenschappers die zich aanmelden. Bosch: “We willen toe naar honderd procent open access. Als wetenschappers zijn we verwend dat we overal zo bij kunnen, maar als je niet aan de universiteit werkt, kun je op dit moment nog maar de helft van alle VU-publicaties zien. Ook kunnen universiteiten in ontwikkelingslanden lang niet altijd die dure abonnementen afsluiten.”
Meerdere routes
De artikelen van VU-wetenschappers komen in het research portal van de VU te staan. Dat is gelinkt aan de landelijke wetenschapsdatabase Narcis. En die wordt geïndexeerd door Google, dus de open access-publicaties komen ook in de zoekresultaten naar voren.
Bosch benadrukt dat er meerdere routes zijn naar open acces. “Deze is nuttig voor artikelen die een half jaar of ouder zijn. Maar soms eisen bijvoorbeeld subsidieverstrekkers dat artikelen direct openbaar toegankelijk zijn. De UB is nu bezig een beleid op te stellen rondom die verschillende routes.”
Meer informatie over You share, we take care aan de VU is te vinden op de website van de UB.