“Ik wil er best een mouw aan passen”, zei demissionair minister Hoekstra van Financiën gisteravond in de Tweede Kamer over de bezuiniging van 149 miljoen euro op mbo en hoger onderwijs.
Het onderwerp kwam kort aan de orde in het Tweede Kamerdebat over de Voorjaarsnota. Maar de uitkomst is helder: die bezuiniging moet linksom of rechtsom van tafel.
De korting van 149 miljoen euro viel in slechte aarde, zowel in de politiek als in het onderwijs. D66 heeft een amendement ingediend om te voorkomen dat er daadwerkelijk geld verdwijnt van de onderwijsbegroting.
Coronabonnetje
“Ik vind dit een coronabonnetje”, verklaarde D66’er Steven van Weyenberg gisteravond. Dat bonnetje zou dus niet door het onderwijs betaald moeten worden. Dat was CDA-minister Hoekstra met hem eens. “Achteraf kan je je afvragen of je het niet allemaal onder het NPO had moeten brengen.”
Het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) is bedoeld om in het onderwijs de schade van de coronacrisis te herstellen. Er is 8,5 miljard euro voor de komende 2,5 jaar uitgetrokken. De kosten voor de verlenging van de studiefinanciering en de ov-kaart (een coronamaatregel voor studenten) komen pas later.
Minister Van Engelshoven (D66) zei eerder dat het er “lelijk” uitzag, maar dat niemand van plan was daadwerkelijk te bezuinigen. Het geld moest alleen ‘geparkeerd’ worden op de begroting. Bij de formatie van een nieuw kabinet zou het worden opgelost.
Technisch
Die uitleg kon de gemoederen niet bedaren en daarom kwam haar eigen partij toch met een amendement. Er is alleen een technisch probleem. De Kamer kan alleen de begroting van dit jaar wijzigen, maar niet die van volgende jaren: die zijn er immers nog niet. Daarom wil Van Weyenberg nu alvast geld uittrekken om het in latere jaren te kunnen uitgeven.
Hoekstra vond het niet zo ideaal. Een motie (in plaats van een concrete wijziging van de begroting) maakt het voor het kabinet makkelijker, was zijn opvatting. “Maar ik wil wel graag met hem meedenken hoe je in redelijkheid wat aan het bonnetje kan doen.”
Van Weyenberg paste zijn amendement nog een beetje aan. Als er meevallers op de begroting zijn, dan is er misschien minder geld nodig, staat er nu in. “Het is een beetje zoeken naar de vorm, maar volgens mij zijn we het eens op de inhoud”, zei hij. “Dat vind ik wel goed nieuws, want er waren veel zorgen bij het mbo, het hbo en de universiteiten dat zij een soort rekening voor corona gepresenteerd zouden krijgen.”
Ontraden
Uiteindelijk heeft Hoekstra het amendement toch ontraden. Wel wilde hij toezeggen dat hij samen met de minister van OCW werk ging maken “van de inspiratie van het amendement”. Hij wilde het “op een faire en staatsrechtelijk goede manier” doen.
Met andere woorden, ook de minister van Financiën wil de bezuiniging uit de boeken halen. Het is de vraag of die toezegging genoeg is om het amendement te laten sneuvelen. Donderdag, op de drempel van het zomerreces, stemt de Tweede Kamer erover.
Eigenlijk is het bedrag nog hoger dan 149 miljoen euro, want er worden ook enkele geldpotjes op de OCW-begroting gebruikt die anders nog vrij te besteden zouden zijn. Van Weyenberg schatte het totale bedrag op 250 miljoen euro.