Het einde van het leenstelsel lijkt in zicht, maar wat moet ervoor in de plaats komen? De organisaties verenigd in het SER Jongerenplatform zijn het eens geworden over een nieuwe basisbeurs, staat in een adviesrapport. Nu de politiek nog.
Bijna alle politieke partijen zijn er inmiddels wel van overtuigd dat het leenstelsel zijn langste tijd gehad heeft. Maar zolang het regeerakkoord op zich laat wachten, is er nog geen definitief plan voor een nieuw studiefinancieringsstelsel.
Een lichtpuntje: het biedt jongerenorganisaties de kans om zelf met ideeën te komen. Deze week was het de beurt aan de jongerentak van de Sociaal Economische Raad (SER), waarin elf jongerenorganisaties vertegenwoordigd zijn. Studentenorganisaties als ISO en LSVb, jongerenafdelingen van vakbonden, klimaatactivisten, maar ook Jong Management, gelieerd aan werkgeversorganisatie VNO-NCW.
Compensatie
Samen hebben de SER-jongeren een compromis bereikt, blijkt uit een 150-pagina’s tellend rapport. Het uitgangspunt is dat studenten “gemiddeld genomen” zonder schulden moeten kunnen afstuderen. Ze willen een basisbeurs van 112 euro voor thuiswonende studenten en (maximaal) 421 euro voor uitwonende studenten, waarbij voor die laatste groep de eventueel ontvangen huurtoeslag nog in mindering wordt gebracht.
Het rapport veronderstelt dat studenten minstens 12 uur per week werken, hun zorg- en huurtoeslag verzilveren en dat hun ouders “op vergelijkbare wijze” financieel blijven bijspringen.
Een ander onderdeel van het plan is om de aanvullende beurs te ‘verbreden’, zodat ook studenten uit gezinnen met een middeninkomen tot 80 duizend euro er aanspraak op kunnen maken. Verder wil het platform compensatie voor de leenstelselgeneratie. En dan het liefst niet met een studievoucher, maar bijvoorbeeld met een verlaging van de studieschuld van ‘pechstudenten’. Hoeveel die verlaging moet bedragen, staat er niet.
Overwinning
Het plan komt in de buurt van wat het ISO onlangs voorstelde: een basisbeurs van 460 euro per maand voor uitwonende studenten. De LSVb en FNV Young & United zetten vorig jaar nog aanzienlijk hoger in met een basisbeurs van 800 euro per maand. Toch spreken die laatste twee nu van “een grote overwinning” voor studenten.
Ze erkennen dat er concessies zijn gedaan. “Onze inzet is altijd geweest: volledig schuldenvrij studeren, zonder een bijdrage van je ouders. Dat laatste is niet gelukt. We merken dat er van politiek links tot rechts overeenstemming is dat gezinnen met hoge inkomens best een bijdrage moeten kunnen leveren aan de studie van hun kinderen.”
De jongerenorganisaties in de SER zijn er dus samen uit, maar of het volgende kabinet hun adviezen overneemt, blijft nog even spannend. De politieke partijen moeten het eerst met elkaar eens worden over een regeerakkoord.