Bij het nieuwe netwerk Wo/men 4 women @VU zijn mannen juist ook welkom en gaat het over alledaagse rolverschillen.
Het onderwerp gelijke kansen voor vrouwen roept al snel irritatie op: ‘Die discussie hebben we nu toch wel gehad?’, is dan de kritiek. Maar de cijfers laten zien dat er nog steeds grote verschillen zijn tussen vrouwen en mannen, ook in de academische wereld. Neem alleen al het aantal vrouwelijke hoogleraren: dat schommelt al jaren rond de twintig procent en het lukt maar niet om dat omhoog te krijgen. En hier, op onze eigen universiteit, verdienen vrouwelijke wetenschappers 128 euro minder dan mannelijke wetenschappers in dezelfde functies.
Zodra je het d-woord gebruikt, lopen de emoties helemaal hoog op. Is het discriminatie als vrouwen er zelf voor kiezen om in deeltijd te werken? Als ze gemiddeld minder carrièrebelust zijn dan mannen?
‘Briljant’ saai
Het nieuwe netwerk Wo/men 4 women van de VU wil wegblijven van dat soort ideologische discussies. “Daar gaat het niet primair om”, zegt oprichtster en rechtendocent Marieke de Hoon. “Het gaat ons om die kleine dagelijkse dingen waar we ons allemaal amper van bewust zijn, maar die opgeteld uiteindelijk wel het verschil kunnen maken in een carrière in de wetenschap.”
‘De mannen gingen fors over hun spreektijd heen’
Een voorbeeld: Ze was laatst op een congres waar ze een praatje ging houden, tussen allemaal mannelijke sprekers. De mannen die begonnen, gingen fors over hun spreektijd heen. De eveneens mannelijke voorzitter zei er niks van. De Hoon was een van de laatste sprekers. “Ik ging dan automatisch mijn eigen bijdrage zo kort mogelijk houden om te zorgen dat we op tijd klaar waren.”
Na haar kwam weer een mannelijke spreker, die alle tijd nam. De praatjes die middag waren niet allemaal even goed. Hoe saaier ze waren, des te lovender het commentaar. “Briljant”, werd er geroepen. Maar toen De Hoon later aan de mannen vroeg wat er nou zo briljant was, zeiden die: “Nee, joh. Het was saai, dat weet iedereen. Het is bro-code (brother code).
Netwerkontbijt
“Dit zijn allemaal wetenschappers die zich bezighouden met social theory en feministische kritiek, maar zelfs zij waren zich niet van hun eigen gedrag bewust”, vertelt De Hoon. “Ik was me trouwens ook nauwelijks van mijn eigen rol bewust, tot ik erover ging nadenken.” Volgens de oprichters van het netwerk, naast De Hoon ook scheikundepromovendus Rosa Luirink en CNCR-onderzoeker Veroni Eichelsheim, zijn het wel dit soort kleine dingen waardoor vrouwelijke wetenschappers op achterstand raken.
‘Die rollenpatronen zitten in ons allemaal’
“Dit netwerk is een initiatief door medewerkers zelf”, vertelt Eichelsheim, “we willen ervaringen delen en kijken waar behoefte aan is. Een cursus onderhandelen zou bijvoorbeeld kunnen. Of eens in de zoveel tijd een netwerkontbijt, of -lunch. Mannen zijn trouwens juist ook welkom. Die rollenpatronen zitten in ons allemaal en iedereen heeft er baat bij als we ons daar meer bewust van worden.”
Het kan wél
Luirink richtte eerder een netwerk op voor postdocs en promovendi, het Forum for Young Scientists, waarin de focus vooral ligt op het verder helpen van elkaar en het verwerven van zogeheten ‘soft skills’. “Veel van de dingen waar het bij ongelijkheid tussen mannen en vrouwen over gaat, vallen daar ook onder. Vrouwen denken bijvoorbeeld snel: maar ik kan dat toch niet, terwijl dat nergens op gebaseerd is.”
‘Ik heb drie kinderen en een academische carrière en ik leef nog’
Wo/men 4 women wordt ondersteund door de dienst HRM (Human Resource Management), die doorstroming van vrouwen in hogere functies aan de VU wil bevorderen. “Dat begint al bij promovendi en postdocs”, zegt Luirink. “In die fase moeten vrouwen zien dat een carrière in de wetenschap ook voor hen kan zijn weggelegd.” Bijvoorbeeld als ze zichzelf het werk niet zien combineren met kinderen. “Maar het kan wel: ik heb drie kinderen en een academische carrière en ik leef nog”, zegt Eichelsheim. “Dat zijn precies de ervaringen die we graag met elkaar willen delen.”
De Kick-off bijeenkomst van Wo/men 4 women is op dinsdag 4 juli van 16.30 tot 19.00 uur in de Tuinzaal (W&N-gebouw). Sprekers zijn onder anderen Marjolein Jansen (lid college van bestuur), rector Vinod Subramaniam en Karen van Oudenhoven-van der Zee, chief diversity officer aan de VU en decaan van de faculteit Sociale Wetenschappen.