Als Shell een onderzoek naar gaswinning betaalt, is het dan nog wel onafhankelijk? De Socialistische Partij vreest van niet, maar onderzoeksfinancier NWO zegt van wel.
Het is volgens de SP “zeer opmerkelijk” dat Shell meebetaalt aan een nationaal onderzoek naar de veiligheid van boringen in de Nederlandse bodem. Onderzoeksfinancier NWO is een nationaal programma aan het opzetten met, inderdaad, medefinanciering van Shell.
Het oliebedrijf is via de NAM (Nederlandse Aardolie Maatschappij) betrokken bij de Groningse gaswinning. Dat onderzoek naar de ‘diepe ondergrond’ kan niet anders dan gekleurd zijn, meent de SP. Het wordt immers uitgevoerd “mede in verband met de licence to operate voor de gassector”.
March for Science
“Waarom gaat het weer om bedrijfsbelangen en niet om de belangen van Groningers?”, vraagt de partij zich af in een open brief aan de onderzoeksfinancier. De schrijvers wijzen op de recente March for Science, die wereldwijd talloze mensen op de been bracht.
“De belangen van Shell tasten de onderzoeksvraag aan”, licht Tweede Kamerlid Frank Futselaar toe. “Er is een verschil tussen de vraag ‘is het wenselijk om te boren?’ en de vraag ‘hoe kunnen we veilig boren?’. Bij die laatste vraag is het geen optie om er helemaal van af te zien.”
Maar NWO verwerpt het verwijt van de SP. Niet voor niets was voorzitter Stan Gielen zelf ook aanwezig bij de March for Science. “NWO heeft onafhankelijke wetenschap hoog in het vaandel”, staat in een schriftelijke reactie. “Wetenschappers moeten overal ter wereld in vrijheid hun werk kunnen doen.”
Spelregels
Dus ook hier in Nederland. Het onderzoek naar de diepe ondergrond wordt volledig onafhankelijk, stelt NWO. De NAM mag best een financiële bijdrage leveren, maar dat is slechts een gift. Daar komt bij dat de NAM de spelregels van NWO rond betrokkenheid en integriteit heeft onderschreven.
Maar de toekomstige onderzoeksresultaten kunnen ook aanleiding geven voor “gericht beleid”, erkent NWO. “Niet alleen voor het vraagstuk rondom de (in)stabiliteit van de bodem en ondergrond in Groningen, maar bijvoorbeeld ook voor de gevolgen van zoutwinning.”
De SP is niet overtuigd en roept op tot “wetenschap zonder Shell”. NWO heeft de partij naar aanleiding van de brief uitgenodigd voor een gesprek.