Minister Bussemaker ziet geen aanleiding om onderzoek te doen naar de onafhankelijkheid bij media van hogescholen en universiteiten. Ook het wettelijk waarborgen van die onafhankelijkheid is volgens haar niet nodig.
Onder druk van het universiteitsbestuur zou hoofdredacteur Rob Siebelink van de Groningse Universiteitskrant (UK) onder meer kritische berichten over studentencorps Vindicat en een Groningse campus in China hebben afgezwakt, beweerde vorige maand een oud-redacteur in de Volkskrant. Zelf stelde hij een paar keer te hebben ingegrepen omdat hij ‘vond dat het geen goede journalistiek was’, maar er zou niets zijn gecensureerd of tegengehouden.
Ook de redactieraad van de UK kwam na onderzoek tot deze conclusie, antwoordt Bussemaker op Kamervragen van SP’er Frank Futselaar. Hij wilde weten wat de minister vindt van de vermeende censuur in Groningen, en of ze bang is dat hogeronderwijsmedia hun oren al dan niet noodgedwongen laten hangen naar de instellingen waarover ze schrijven.
Inschattingsfout
In Groningen is van censuur geen sprake, denkt de minister. De UK-hoofdredacteur schrapte een ‘delicate’ passage uit een artikel over een vergadering van de universiteitsraad, maar dat was volgens hem een ‘inschattingsfout’ en geen bevel van de universiteit. Dat bevestigt ook de redactieraad van de UK, die zegt dat de hoofdredacteur ‘onhandig heeft gehandeld’, maar dat er van ingrijpen door het bestuur niets is gebleken.
Sowieso is er geen aanleiding voor een onderzoek naar de onafhankelijkheid van universiteits- en hogeschoolmedia, vindt Bussemaker. Ze verwijst naar een uitspraak die Wieneke Gunneweg, hoofdredacteur van Erasmus Magazine en voorzitter van de Kring van hoofdredacteuren van hogeronderwijsmedia, vorige maand in de Volkskrant deed: “Ik geloof niet dat de onafhankelijkheid echt in het geding is.”
Toch is ze er niet helemaal gerust op, zegt ze desgevraagd. Ze is het eens met Jaap de Jong, Leids hoogleraar journalistiek en nieuwe media en voorzitter van de redactieraad van het universiteitsblad Mare. Omdat instellingen alles op alles zetten om studenten binnen te halen, doen zij hun best om hun imago te bewaken tegen ‘keffende media’, meent hij.
Stevige druk
Gunneweg: “Universiteiten en hogescholen zijn inderdaad erg bezig zichzelf te verkopen aan potentiële studenten, en dat schuurt geregeld met wat onafhankelijke media doen.” Bij universiteitsbladen leidt dat volgens haar echter niet tot massale inperking van de onafhankelijkheid.
Ze maakt zich wel zorgen over de hogescholen. “Daar verdwijnen media, bijvoorbeeld bij de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Ook elders wordt er geregeld stevige druk uitgeoefend op de inhoud.”
Verschillende hogeschool- en universiteitsmedia uitten in februari hun zorgen over het opheffen van Sense, het magazine over de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Volgens het bestuur van de HAN is er geen sprake van inperking van de persvrijheid, maar had Sense te weinig lezers.
Futselaar wilde ook van de minister weten wat ze vindt van het idee om de vrije journalistiek in het hoger onderwijs wettelijk te garanderen. Al in 2011 deed zijn partijgenoot Jasper van Dijk zo’n voorstel, maar zonder succes. Ook nu wil Bussemaker er niets van weten: ze vindt persvrijheid de verantwoordelijkheid van de instellingen.