De Vici-beurs van maximaal 1,5 miljoen euro is bedoeld voor ‘gevorderde’ wetenschappers, die met hun onderzoeksgroep vijf jaar aan de slag kunnen. Ze doen bijvoorbeeld onderzoek naar nieuwe batterijen zonder zeldzame metalen, de bron van allergieën bij kinderen, grote culturele transformaties in de middeleeuwen en het ontstaan van het eerste leven op aarde.
Frances Handoko-de Man, principal investigator bij Amsterdam UMC, locatie VUmc, krijgt een Vici-beurs voor haar onderzoek naar de longaandoening pulmonale arteriële hypertensie. Bij deze ziekte zijn er vernauwingen of verstoppingen in de longslagader, die uiteindelijk tot hartfalen kunnen leiden. Handoko-de Man gaat onderzoeken welke rol het immuunsysteem hierin speelt.
AI is populair
Er gaat ook veel geld naar AI-onderzoek: de ene beurswinnaar wil de rekenkracht ervan gebruiken voor “baanbrekende inzichten” in de wis- en natuurkunde; de ander wil ermee onderzoeken hoe ons brein voorspellingen maakt. Een derde wil AI inzetten voor het maken van betrouwbaarder literatuurstudies in de wetenschap.
Twee Vici-beurzen gaan naar wetenschappers van de Leidse Sterrewacht die onderzoek doen “mysterieuze superzware zwarte gaten” en naar de sterrenwind die de atmosfeer van exoplaneten wegwaait.
Vrouwen succesvoller dan mannen
Voor deze Vici-ronde kreeg NWO 337 vooraanmeldingen binnen. 110 onderzoekers mochten een uitgebreide aanvraag schrijven en uiteindelijk kreeg 11 procent een beurs. Vorig jaar werd nog 13 procent van de aanvragen gehonoreerd.
Met twintig Vici-beurzen zijn vrouwelijke onderzoekers goed vertegenwoordigd dit jaar. Mannen dienden meer aanvragen in, maar waren minder succesvol: 8 procent kreeg een beurs, tegen 14 procent van de vrouwen.
Positieve discriminatie
Recent rekenden drie hoogleraren uit dat bij de Veni-beurs voor recent gepromoveerde onderzoekers vrouwen door de jaren heen een grotere kans hebben dan mannen. Het lijkt erop dat NWO is doorgeschoten bij het wegwerken van de achterstand van vrouwen, stelden de drie. Voor de Vici-beurs konden ze dat niet aantonen.