De berichtenapp Signal wint snel terrein en staat inmiddels bovenaan de Nederlandse downloadlijsten. Hele vriendengroepen doen WhatsApp in de ban, al levert dat soms discussie en gedoe op. Ook het hoger onderwijs overweegt de overstap te maken.
Het wantrouwen tegen WhatsApp is gegroeid na de beleidswijzigingen van moederbedrijf Meta waartoe ook Instagram en Facebook behoren. Eigenaar Mark Zuckerberg kondigde begin januari in een videoboodschap aan dat hij niet meer samen zal werken met externe factcheckers. Critici maken zich zorgen om de verspreiding van nepnieuws en haatdragende berichten.
Privacy
Ook het hoger onderwijs is op zoek naar een veiliger alternatief. Onlangs kregen medewerkers van de Hogeschool Utrecht (HU) het advies om over te stappen naar Signal. Ook bij Avans Hogeschool worden momenteel gesprekken gevoerd over het gebruik van Signal ten opzichte van WhatsApp.
De Hogeschool Utrecht voert aan dat de gegevens van gebruikers van Signal privé blijven in tegenstelling tot WhatsApp. Bovendien is Signal een non-profitorganisatie en heeft het andere belangen dan het commerciële bedrijf Meta. Signal is ook volledig open source zodat de programmeertaal controleerbaar is.
SURF, de ict-organisatie van het hoger onderwijs, heeft nog geen richtlijn voor het gebruik van WhatsApp of Signal. “We zien wel dat deze discussie speelt bij onze leden, en Signal breder wordt geadopteerd” aldus de woordvoerder.
Studentenbonden
Ook de Landelijke Studentenvakbond maakt zich zorgen om de privacy van studenten. Het onderwerp werd vorige week nog aangesneden bij de algemene ledenvergadering, meldt voorzitter Abdelkader Karbache: “Onze lokale bonden willen over naar Signal of andere opensource software.”
Het is niet voor het eerst dat er vraagtekens gesteld worden bij het gebruik van WhatsApp in het hoger onderwijs. Internetpionier en privacy-activist Marleen Stikker opperde vijf jaar geleden al dat hogescholen en universiteiten moeten overstappen naar systemen die privacy by design als uitgangspunt hebben. Ze riep iedereen op om waakzaam te zijn: “Je mag als student of docent best een lastige klant zijn.” Stikker werd in 2021 benoemd tot eredoctor aan de VU.
Twee jaar geleden kwam TikTok in het hoger onderwijs onder vuur te liggen. Hogeschool Saxion vroeg zijn medewerkers om het Chinese programma niet te gebruiken op werktelefoons. Ook de Erasmus Universiteit gaf medewerkers het dringende advies om TikTok te verwijderen vanwege “een verhoogd spionagerisico.”
Intussen aan de VU zoeken we voor al onze data cloudbased oplossingen bij o.a. Microsoft. Veilig bestanden delen via SURFdrive wordt beeïndigd omdat Microsoft goedkoper is. Nu ben ik er helemaal voor om WhatsApp niet langer te gebruiken, maar is dat geen peanuts vergeleken met onze uitverkoop aan de datagiganten en miljardairs in de VS?