Gaat het nieuwe ideaal van ‘erkennen en waarderen’ in de wetenschap ten koste van de concurrentiepositie van Nederland? Minister Dijkgraaf denkt van niet: het levert de wetenschap internationaal juist een betere positie op.
De minister liet eerder al weten vierkant achter een nieuwe manier van het beoordelen van wetenschappers te staan, het zogeheten ‘erkennen en waarderen’. Publicaties in prestigieuze tijdschriften geven daarbij niet altijd de doorslag. Het kan ook meewegen of ze goede docenten en leidinggevenden zijn en of ze maatschappelijke impact hebben. Of ze aan open science doen en hun onderzoek delen, speelt ook een grotere rol.
Zorgen
Nederland kan het werk van wetenschappers wel anders willen beoordelen, maar wat doet dat met hun internationale concurrentiepositie, vraagt de VVD. De partij stelde vragen naar aanleiding van de podcast ‘Gaat de wetenschap ten onder aan open science?’, waarin onderzoeker Hans Clevers, voormalig president van wetenschapsgenootschap KNAW, zijn zorgen uit over het ‘erkennen en waarderen’.
Dijkgraaf antwoordt dat hij “de zorg dat de bewegingen van open science en erkennen en waarderen de internationale positie zullen schaden” niet deelt. “Ik constateer dat de tot nu toe gezette stappen de Nederlandse wetenschap juist internationaal beter positioneren”, schrijft de minister, die zelf ook KNAW-president is geweest.
Vinger aan de pols
Het is wel denkbaar dat het “zoals bij elke transitie” gevolgen kan hebben voor individuele wetenschappers in het internationale veld. Voor de wetenschap als geheel heeft de minister daar “echter nog geen signalen van ontvangen”. Het is volgens Dijkgraaf zaak om de komende tijd de vinger aan de pols te houden over de mogelijke effecten.
Hoe wordt “excellentie” nog aangemoedigd binnen het erkennen en waarderen, wil de VVD verder weten. “Een uitmuntende kwaliteit van kennis” blijft het uitgangspunt, verzekert Dijkgraaf. “Door oog te hebben voor de volledige breedte van het academisch werk kunnen talenten op waarde worden geschat en is er ruimte om ook de prestaties op domeinen zoals onderwijs, impact en leiderschap te belonen.”
Al met al is Dijkgraaf bekend met “de zorgen die leven”. Maar hij ziet ook “veel academici die hoop putten uit deze cultuurverandering”. Het is volgens hem van “het grootste belang dat academici gehoord worden” en “dat zij zelf invloed hebben op deze cultuurverandering”.