Onafhankelijke journalistiek over de Vrije Universiteit Amsterdam | Sinds 1953
18 april 2024

Campus
& Cultuur

‘Ook ongedocumenteerden hebben recht op goede zorg’

Dakloos, uitgeprocedeerd of om een andere reden onverzekerbaar? Dan kun je een behandeling bij de fysio of diëtist wel vergeten. Geneeskunde-student Elif Sali (26) en haar vereniging Medic vinden dat dit anders moet.

Hoe werkt dat, als je ongedocumenteerd bent? Krijg je dan helemaal geen medische zorg?
“Als je geen geldige verblijfsvergunning hebt, kun je je in Nederland ook niet laten verzekeren. Er bestaan organisaties, waaronder Dokters van de Wereld en de Kruispost, die in de primaire huisartsenzorg voor deze groep mensen kunnen voorzien. Een raadslid van onze vereniging Medic werkte bij de Kruispost en zag het tekort aan doorverwijsmogelijkheden naar eerstelijns paramedici, onder wie fysiotherapeuten en diëtisten. Wij dachten: hierin kunnen wij iets betekenen.”

Fysiotherapeut of diëtist? Meld je aan In Nederland wonen ongeveer 40.000 ongedocumenteerden. Tot deze groep behoren onder anderen afgewezen asielzoekers en illegale arbeidsmigranten. Zij hebben weinig tot geen toegang tot medische zorg. Medic is hard op zoek naar Amsterdamse fysiotherapeuten en diëtisten die hun praktijk af en toe willen openstellen voor deze kwetsbare doelgroep.
Meer info op medicnederland.nl

Waarom juist fysiotherapeuten en diëtisten?
“We hebben het hier over een kwetsbare patiëntengroep, die vaak geen goede slaapplek heeft en niet aan gezond voedsel of medicatie kan komen. Zo kan lage rugpijn zich ontwikkelen tot een chronische aandoening en kan suikerziekte veel schade veroorzaken. Onderbelichte chronische aandoeningen zijn niet alleen nadelig voor de patiënt zelf, maar ook voor het hele Nederlandse zorgstelsel. Een fysiotherapeut of diëtist bezoeken, is helaas in de meeste gevallen geen optie. Deze mensen moeten alles zelf betalen, áls de zorgverleners ze al wil ontvangen.”

Jullie besloten in actie te komen. Hoe hebben jullie dat aangepakt?
“We hebben fysiotherapeuten en diëtisten geworven die onze patiënten vrijwillig willen behandelen. Ook hebben we contact gelegd met instanties die spreekuren houden voor onverzekerbare patiënten. Ons doel is zorgen dat de artsen weten naar wie ze kunnen verwijzen. We willen voor elkaar krijgen dat patiënten ook daadwerkelijk worden gezien door een paramedicus. Het doorverwijzen gaat heel eenvoudig via een formulier op onze website. Op dit moment werken we samen met één fysiotherapie- en één diëtistenpraktijk. Hier worden nu vijf van onze patiënten geholpen, zij hebben al meerdere consulten gehad.”

De eerste successen! Wat zijn de uitdagingen bij dit project?
“Na anderhalf jaar rondbellen en mailen hebben we dus twee praktijken gevonden die willen meewerken. De reacties van diëtisten en fysiotherapeuten zijn vaak positief, maar iedereen heeft het druk en vindt het lastig om dit erbij te doen. Dat kan ik me natuurlijk goed voorstellen. Daarom zijn we flexibel in onze afspraken: alleen een aantal maanden per jaar of één dag per week meewerken, is ook prima. De grootste drijfveer moet zijn dat je iets terug kunt doen voor de maatschappij. Bijkomende reden kan zijn dat je als beginnend paramedisch specialist ervaring opdoet met een kwetsbare en vaak dankbare patiëntengroep.”

Je hebt hier al anderhalf jaar veel tijd in gestoken. Waarin zit voor jou de beloning?
“Ik zal de eerste keer dat ik een patiënt heb doorverwezen nooit vergeten. Ik nam zelf contact op met hem en hij was zo blij en dankbaar dat eindelijk iemand naar zijn klachten zou kijken. Dat is het voor mij: ik wil dat alle patiënten goed worden geholpen. Daar haal ik energie uit, als mensen oprecht dankbaar zijn en eindelijk de hulp krijgen die ze al zo lang nodig hebben. Ik hoop in mijn toekomst als arts iedereen te kunnen helpen. Dat is volgens mij waar elke arts naar streeft. Daarnaast wil ik vrijwilligerswerk blijven doen naast mijn baan. Vooralsnog blijf ik dat voor Medic doen, zodat ik meer soortgelijke projecten kan starten.”

Met welke andere projecten zijn jullie op dit moment bezig?
“Medic is opgericht door artsen en geneeskundestudenten die de diversiteitsensitiviteit in de Nederlandse zorg willen bevorderen. Daarbij richten we ons vooral op moslimpatiënten. We merken in de praktijk dat er soms obstakels zijn en dat artsen en patiënten elkaar niet altijd goed begrijpen. Veel van onze projecten draaien daarom om het informeren van medische professionals en patiënten. Onze commissie wetenschap organiseert bijvoorbeeld een workshop voor zorgverleners over palliatieve zorg vanuit het islamitisch perspectief.”