De Landelijke Studentenvakbond opende vorige maand het Museum van Onderwijsbezuinigingen bij de Hofvijver in Den Haag. Op een spandoek van 50 meter lang kon men 35 jaar aan bezuinigingen in het hoger onderwijs bewonderen. Aan de formerende politieke partijen was de boodschap luid en duidelijk: investeer in het hoger onderwijs en stop de jarenlange trend van bezuinigingen. Maar om dat doel te bereiken, moeten ook jij en ik, studenten van Nederland, ons laten horen!

Zoals de naam van ‘het museum’ al suggereert, is er in de politiek een hardnekkige trend in de onderwijsfinanciering ontstaan. Welk kabinet ook regeert, onderwijs is keer op keer favoriet als het om bezuinigingen gaat. Het collegegeld is zo vaak verhoogd dat je er twee Bingokaarten mee vol kunt spelen. Toen studenten voor het eerst een ov-kaart kregen, ging dit gepaard met een bezuiniging van honderden miljoenen op hun studiebeurs. De financiering werd steeds meer beperkt. En in 2015 is de basisbeurs zelfs helemaal afgeschaft. Sinds 2000 is het bedrag dat de overheid per student betaalt met bijna 40 procent gedaald.

In vergelijking met de rest van Europa zijn de uitgaven aan het hoger onderwijs laag in verhouding met de kwaliteit, we hebben dus een goede prijs/kwaliteitverhouding. Dit betekent dat bezuinigingen vrij weinig gaan opleveren zonder dat kwaliteit verloren gaat, omdat de efficiëntie al hoog is. Wat bezuinigingen wél opleveren, en wat ze op dit moment al doen, zijn stress en werkdruk voor zowel studenten als docenten, een groeiende ongelijkheid, een verlies aan talent én een enorme studieschuld, waarmee jongeren de rest van hun leven zitten opgescheept.

De bezuinigingen in het onderwijs worden keer op keer doorgevoerd zonder te kijken naar het verleden en zonder discussie met de mensen die het aangaat. De kreten van studenten en docenten worden niet serieus genomen. De kans is dus groot dat als wij, studenten, niet blijven opletten en ons niet bemoeien met de dingen die over ons worden gezegd, we over 35 jaar nog geen stap verder zijn: gefrustreerd, teleurgesteld en met lege handen. Maar dan met een spandoek van 100 meter lang.

We moeten ons dus niet langer in een hoekje laten wegschuiven door de politiek omdat we zogenaamd niet betrokken zijn, slechts kort studeren of nog niks van de wereld weten. Studenten moeten het belang van investeren in onderwijs blijven aankaarten en zorgen dat de politiek naar hen gaat luisteren. We moeten de discussie zo keren dat die niet meer óver ons, maar mét ons wordt gevoerd. We moeten de kansen creëren die ons zijn ontnomen en ervoor zorgen dat de mensen die in de niet zo verre toekomst aan de knoppen zitten ook daadwerkelijk weten hoe de knoppen werken. Juist nu valt er dus heel veel te winnen. Dus verenig je, medestudent, waar je ook woont, wat je ook studeert, wat je ook stemt, en laat van je horen, want de toekomst van het onderwijs gaat ons allemaal aan.

De auteur is ASVA-bestuurslid.