Het nieuwe academisch jaar is weer begonnen. De VU-campus stroomt over van studenten. Als ik in het zonnetje over het campusplein loop, valt het me op dat de VU in de afgelopen jaren een behoorlijke toename in diversiteit heeft doorgemaakt. Om me heen zie ik de etnische, religieuze en sociale potpourri van studenten die past bij een hoofdstedelijke universiteit.
Een schril contrast met de beginjaren van de VU. Zelfs nog halverwege de twintigste eeuw was de VU een gereformeerd bolwerk. Toen ik in de jaren tachtig kon kiezen waar biologie te gaan studeren, was er dus geen haar op mijn hoofd die aan de VU dacht. Bang als ik was in een creationistisch bolwerk terecht te komen, betekende de christelijke signatuur van de VU een absolute no-go.
Bij mijn sollicitatie in 2002 was het vaste personeel intussen ontslagen van de verplichting om de religieuze doelstelling van de VU te onderschrijven. Gelukkig maar, want ik had er beslist grote moeite mee gehad om te beweren dat mijn arbeid zich richt op ‘het dienen van God en Zijn Wereld’.
Inmiddels voel ik me al jaren prima thuis bij onze bijzondere VU, maar recentelijk ben ik weer in gewetensnood gekomen. Ik ben gevraagd om een promotie voor te zitten en dan zou ik het votum moeten uitspreken: ‘Onze hulp is in de naam des Heren, die hemel en aarde gemaakt heeft.’ Ondoenlijk voor een atheïstisch evolutiebioloog; weer een no-go.

Ons doel is wetenschap voor een betere wereld

Ik ben zeker niet de enige die zijn levensovertuiging moet verloochenen bij het votum. De VU streeft naar meer diversiteit onder haar wetenschappers, maar verplicht hen Bijbelteksten te verkondigen? Dat is niet acceptabel voor een instelling die respect voor andere geloofsopvattingen hoog in het vaandel heeft staan.
Tijd dus om in navolging van het voorstel voor de wijziging van de grondslag, ook het votum aan te passen aan de diversiteit van de hedendaagse VU. Mijn suggestie zou zijn: ‘Ons doel is wetenschap voor een betere wereld, met verantwoordelijkheid voor elkaar en voor deze aarde.’ Zo heeft iedereen de ruimte om dicht bij zichzelf én de VU te blijven, en respecteren we elke opvatting over het ontstaan van onze aarde.