De Vrije Universiteit is naast aanbieder van onderwijs ook een mating market, een marktplaats met een uitgebreid aanbod aan potentiële romantische partners.  Maar hoe makkelijk is het om hier als student de liefde van je leven te vinden? In de cursus evolutionaire psychologie bespreek ik de factoren die vraag en aanbod op de liefdesmarkt beïnvloeden. Een belangrijke is de sekseratio, oftewel de verhouding tussen het aantal huwbare mannen en vrouwen in een bepaalde populatie. Normaal gesproken is deze verhouding fifty-fifty. Er kunnen allerlei redenen zijn waardoor deze verhouding scheef komt te liggen, bijvoorbeeld vanwege oorlog, ziekte of cultuur. Als we de technische universiteiten niet meerekenen, zijn er op de Nederlandse universiteiten meer vrouwen dan mannen studenten.

Op de VU is het aandeel vrouwelijke studenten 58 procent en bij mijn faculteit zijn er voor iedere man liefst 2,3 vrouwen. Onderzoek bij mens en dier laat zien hoe scheve sekseratio’s een samenleving op onverwachte wijze kunnen beïnvloeden. Een oververtegenwoordiging van mannen hangt vaak samen met meer competitie tussen mannen, dat ontaardt in agressie, geweld en misdaad. Tegelijkertijd worden vrouwen kieskeuriger in hun partnerkeuze en het effect daarvan is dat mannen meer gaan investeren in hun relatie en de opvoeding van kinderen.

Het omgekeerde patroon vind je in populaties waarin vrouwen oververtegenwoordigd zijn. De onderlinge concurrentie neemt toe, waardoor meer vrouwen verwachten zonder partner te zullen eindigen. Het effect daarvan is dat meer vrouwen inzetten op hun eigen carrière en hun kinderwens uitstellen. Amerikaanse onderzoekers vonden een positieve correlatie tussen het aandeel vrouwen per staat en de hoogte van hun functie en salaris. Nu zou je denken dat als vrouwen economisch meer macht hebben, ze genoegen nemen met een lager opgeleide man. Onderzoek weerlegt dat. Naarmate vrouwen beter zijn opgeleid en economisch onafhankelijker, gaan ze de lat juist hoger leggen. Daardoor neemt de hoeveelheid mannen die worden gezien als acceptabele partners verder af. Hoogopgeleide vrouwen staan dus voor een dilemma, vooral als er veel concurrentie is op de mating market.

Organisatieculturen veranderen trouwens ook als gevolg van scheve sekseratio’s. Waar mannen oververtegenwoordigd zijn, zien we vaak een competitieve hiërarchische cultuur ontstaan, terwijl een oververtegenwoordiging van vrouwen juist leidt tot een open, meer tolerante cultuur met ruimte voor afwijkende standpunten. Dat laatste past wellicht beter bij een universiteit.