Depressie, eenzaamheid en onzekerheid; door faillissementen getroffen sectoren; honderdduizenden uitgestelde operaties; een miljardengreep uit de staatskas. Dit is slechts een deel van alle nakringen die voortvloeien uit de steen in de vijver die COVID-19 heet. De reeks aan lockdowns had levensveranderende effecten op het leven van miljoenen Nederlanders, ook van mij. Ik liet m’n baard staan.

Daarin was ik niet uniek. Ten tijde van thuisisolatie en gesloten kappers konden jongens van mijn leeftijd grofweg onderverdeeld worden in twee groepen. Het ene deel stopte met scheren, het andere ging juist helemaal kaal. De lockdown was hoe dan ook dé aanleiding om je haardracht drastisch te veranderen.

Het scheermesje dat ik al jarenlang gebruikte om een glad babyhuidje te verwezenlijken, kwam ergens achterin een badkamerkastje terecht. Ik hoorde immers bij de eerste groep jongens en had besloten mijn gezichtshaar te laten staan. Ik wilde het serieus aanpakken. Ik schafte een dure trimmer aan, bestelde een assortiment baardolietjes en via allerlei YouTube-video’s raakte ik bekend met de beste scheer- en trimtechnieken. Oké, misschien wat overdreven, maar we zaten in quarantaine.

Overdreven of niet, deze studie ‘baardrijkskunde’ had effect. Langzaam kweekte ik wat donkerbruine haartjes op mijn zeventienjarige wangetjes. Los van m’n gezin zagen alleen de dorpsgenoten in de plaatselijke supermarkt waar ik werkte mijn veranderde aangezicht. Maar weinigen merkten het op, wat vast lag aan de anderhalve meter afstand, zo maakte ik mezelf wijs.

Toen eenmaal de eerste versoepelingen waren ingevoerd, was de onderkant van mijn gezicht bedekt door een dun, maar niet te missen vachtje. Onze vriendengroep kon eindelijk weer samenkomen en we speelden een drankspelletje. Van mezelf ben ik al geen grote drinker en het maandenlang theeleuten met mijn ouders op de bank had daar niet bepaald bij geholpen. Voor mijn vrienden zat dat anders; ook na een lockdown waren zij in staat om hele bierflesjes in hun slokdarm leeg te gieten binnen een tijd waarin ik nog niet eens kon bedenken wat ik wilde drinken. Ik vroeg me stilletjes af wat hun ouders ze hadden ingeschonken de afgelopen tijd.

Langzaam kweekte ik wat donkerbruine haartjes op mijn zeventienjarige wangetjes

Er gebeurde deze avond iets geks: waar de ‘kleine speler’ (alias ondergetekende) normaliter het pispaaltje is tijdens zo’n reeks zuipspelletjes, ervoer ik die dag een bepaald aanzien. Ondanks mijn gebrekkige ad-skills. Toen ik thuis kwam en in de spiegel keek, begreep ik pas dat mijn nieuwe look hier misschien wat mee te maken had. Dit vermoeden werd bevestigd toen ik een week later weer afsprak met de jongens. Ze waren in de tussentijd allemaal gestopt met scheren.

Met een verzorgde, goedgevulde baard verwerft de jongvolwassen man een bepaalde status. Waar het precies aan ligt weet ik niet. Misschien komt de adoratie van andere mannen voort uit hun eigen gebrekkige haargroei. Misschien stralen bebaarde mannen volwassenheid en wijsheid uit. Misschien geeft gezichtshaar mannen een soort oermensachtig sex-appeal. Wat de reden ook is, de baard is een privilege.

Het is wachten tot deze zege verandert in een vloek. Wanneer vijf jaar te oud ingeschat worden mij kwelt in plaats van vleit. Of het moment dat iedereen om me heen door het leven gaat met een ongeschoren kop. Of de dag dat de eerste grijze haar zijn kop opsteekt in het donkerbruine, hoogpolige tapijtje onder m’n jukbeenderen.

Maar daarvoor vrezen doe ik niet. Zodra de zin: ‘Oh, ik dacht dat jij veel ouder was!’ me gaat tergen, beschik ik immers over een wonderbaarlijk verjongingsmiddel. Ik ga niet verklappen wat het is, maar volgens mij ligt-ie ergens achterin een badkamerkastje.

Wout van Zaale