Onafhankelijke journalistiek over de Vrije Universiteit Amsterdam | Sinds 1953
28 maart 2024

Campus
& Cultuur

‘We moeten nu iets doen’, waarschuwt eredoctor Karen Armstrong

De Armeense genocide, de holocaust en ‘concentratiekampen voor moslims’. De Britse letterkundige en religiewetenschapper Karen Armstrong schuwde controversiële thema’s niet in haar speech tijdens de opening van het academische jaar.

Als ‘een van de meest vooraanstaande experts ter wereld op het gebied van interreligieuze dialoog en religieuze tolerantie in het publieke domein’ kreeg Armstrong het eredoctoraat aan de VU uitgereikt. In haar in 2009 gepubliceerde Charter for Compassion pleit ze voor compassie als de ‘Gouden Regel’: behandel anderen zoals je zelf behandeld wilt worden. Ook universiteiten en wetenschappers spelen hier een grote rol in, zo stelde ze vanmiddag in haar toespraak.

“Het is essentieel om nu iets te doen”, aldus Armstrong, in deze ‘moeilijke, onrustige en angstaanjagende tijden’. Hierbij verwees ze ook naar klimaatverandering, waarover documentairemaker en poolreiziger Bernice Notenboom eerder tijdens de opening uitgebreid sprak. “We verkeren in een fase van massale ontkenning. Op het gebied van klimaatverandering, maar ook op het gebied van interculturele betrekkingen.”

Nationalistische getto’s

“Ik kan me nog zo goed herinneren dat we allemaal juichten toen de Berlijnse Muur viel, maar nu staan mensen te juichen omdat er een muur tussen de Verenigde Staten en Mexico gebouwd wordt.” In plaats van erkenning van onze transnationale verwevenheid, trekken we ons terug in ‘nationalistische getto’s’ en trekken geen lering uit het verleden, stelde Armstrong.

“We willen allemaal onze speciale status behouden en zijn daarom bang voor globalisatie. Dat is het probleem van de natiestaat: wie niet past binnen de kenmerken van de natie, moet tot slaaf worden gemaakt of worden uitgeroeid.” Volgens Armstrong zijn de gebeurtenissen van 1915 in Turkije, de jaren dertig in Duitsland en de ‘concentratiekampen voor moslims aan de rand van Europa aan het eind van de vorige eeuw’ hier goede voorbeelden van.

Bloeddorstige islam

Het beeld van de ‘bloeddorstige Islam’, ontstaan na de fatwa tegen Salman Rushdie in 1989, was reden voor Armstrong om grondig onderzoek te doen naar de geschiedenis van deze religie. Haar stelling is dat zowel Confucius en Boeddha als Jezus en Mohammed compassie als een van de hoogste doelen nastreefden.

De Gouden Regel komt dan ook in verschillende varianten terug in elke godsdienst en kan volgens Armstrong herhaling van fouten uit het verleden voorkomen.  “Als de Britse kolonisten volgens de Gouden Regel hadden gehandeld, zou de wereld veel van de huidige problemen niet hebben gehad.”

Kijk de hele opening van het academische jaar hier terug.

Reageren?

Houd je bij het onderwerp, en toon respect: commerciële uitingen, smaad, schelden en discrimineren zijn niet toegestaan. Reacties met url’s erin worden vaak aangezien voor spam en dan verwijderd. De redactie gaat niet in discussie over verwijderde reacties.

Velden met een * zijn verplicht
** je e-mailadres wordt niet gepubliceerd en delen we niet met derden. We gebruiken het alleen als we contact met je zouden willen opnemen over je reactie. Zie ook ons privacybeleid.