In de grote steden raken bewoners van Nederlandse afkomst steeds meer in de minderheid. Hoe geïntegreerd zijn zij in deze diverse samenleving? Dat gaat sociologiehoogleraar Maurice Crul onderzoeken.
In de vier grote steden in Nederland ligt de verhouding tussen autochtonen en allochtonen ongeveer half-half, maar in sommige stadswijken zijn autochtonen sterk in de minderheid. Het is logisch om daar niet alleen te kijken naar de integratie van allochtonen, maar ook te kijken hoe autochtonen hun leven leiden, vindt sociologiehoogleraar Maurice Crul. Onlangs kreeg hij een flinke subsidie, de ERC Advanced Grant, om de integratie van autochtonen in de diverse stad te onderzoeken.
Becoming a minority
> Maurice Crul is hoogleraar Organisatie van Diversiteit en Onderwijs aan de VU en hoogleraar sociologie aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam.
> Crul heeft een ERC Advanced Grant gekregen van 2,5 miljoen voor zijn onderzoek Becoming a Minority (BAM).
> Daarvan kan hij een senioronderzoeker, twee postdocs en vier promovendi aanstellen. Het onderzoek heeft een looptijd van vijf jaar, maar Crul verwacht dat hij eerder met resultaten zal komen.
Autochtonen nooit onderzocht
“We doen al dertig jaar onderzoek naar integratie van minderheden”, legt Crul uit. Werken ze? Sturen ze hun kinderen naar een diverse school? Hebben ze vrienden en sociale contacten buiten hun eigen groep? Maar voor autochtonen is dat nog nooit onderzocht, terwijl zij inmiddels in veel stadswijken een minderheid zijn. Bij hen zou je dus dezelfde vragen kunnen stellen. Dat gaan we doen in dit onderzoek.”
Crul wil de netwerken in kaart brengen van bewoners van Nederlandse afkomst. En hij wil gaan onderzoeken waarom sommige van hen met meer verschillende bevolkingsgroepen omgaan dan anderen. “ Wat speelt daarbij een rol? Zijn dat toevallige omstandigheden? Iemands levensloop? Persoonlijke omstandigheden? We weten het niet, want er is geen onderzoek naar gedaan.”
Geen goede voorbereiding
In veel stadswijken leven mensen vreedzaam naast elkaar, ze gaan vooral met mensen uit hun eigen groep om, maar is dat een probleem? Crul: “Van de jongeren onder de vijftien in Amsterdam is slechts één op de drie van Nederlandse afkomst. Maar je kunt opgroeien in deze stad zonder veel allochtonen tegen te komen. Dat begint al voordat je naar school gaat: kinderen van autochtone ouders gaan vaak naar de crèche, kinderen van allochtone ouders naar de voorschool. Welke basisschool kiezen je ouders daarna? Een diverse school in de buurt of een witte school verder weg? Als je vervolgens naar het gymnasium gaat, zit je op de universiteit zonder dat je ooit veel te maken hebt gehad met diversiteit. Je kunt je afvragen of dat een goede voorbereiding is op het leven in de grote stad, waar diversiteit de realiteit is. En uiteindelijk heeft het misschien ook consequenties voor je netwerk en voor de kansen die je krijgt.”
Het is trouwens niet altijd zo dat mensen actief anderen met dezelfde achtergrond opzoeken. Soms ligt het aan het systeem. Crul: “Hoe wij de kinderopvang hebben ingericht, is weinig bevorderlijk voor de integratie.”
Rechtse partijen
“Er zijn grote verschillen tussen steden in hoe autochtone inwoners de multiculturele stad ervaren. In sommige steden, zoals Rotterdam en Antwerpen, stemt een flink deel van de bevolking op partijen die tegen immigranten zijn. Waardoor komt dit? Speelt mee dat Rotterdam en Antwerpen havensteden zijn met een oorspronkelijke bevolking van wie een groot deel laagopgeleid is? In dat opzicht is Malmö interessant: ook een havenstad, maar hier wordt veel minder rechts gestemd. We gaan een aantal Europese steden vergelijken, om te kijken of we verklaringen kunnen vinden voor de verschillen in de aanhang van rechtse partijen.”